دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟
اقتصاد نیوز: قیمت طلا در بازار ایران امروز مانند روز گذشته ریخت و یمت هر قطعه سکه امامی ۸۹ هزار تومان ارزان تر از دیروز به فروش رسید.
خبر جدید از برجام به بازار ارز
اقتصادنیوز: سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته ایران سیگنال هایی را به ما و به بقیه‌ی جهان می‌فرستد که هیچ تمایلی به بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام ندارد.
ردپای مذاکرات برجام در بازار خودرو
اقتصاد نیوز: فعالان بازار خودرو معتقدند که افت قیمت خودرو در این مدت به مذاکرات و خبرهای دوحه گره خورده است.
کاهش قیمت دلار در بازار
قیمت پرتیراژهای ایران خودرو امروز ۲۱ خرداد ۱۴۰۱+جدول
اقتصاد نیوز: بررسی ها نشان می دهد که «دنا معمولی» امروز رشد سه میلیونی قیمت داشت و در بازار ۴۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شد.
خبر بد از برجام ؛ بازار ارز بهم ریخت
سیگنال منفی پلتیکو درباره به بن بست رسیدن مذاکرات برجام هم بازار ارز را بهم ریخت و ناامیدی معامله گران نسبت به احیای برجام موجب شد نرخ دلار به بالای محدوده مقاومتی ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان برسد.
پشت پرده گرانی دلار در فروردین ۱۴۰۱
اقتصادنیوز : با انتشار خبر توقف مذاکرات هسته‌ای وین توسط انریکه مورا، زمزمه‌هایی از عدم‌نتیجه دهی این نشست‌ها توسط معامله‌گران افزایشی در بازار ارز تهران بلند شد و نرخ دلار دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ در سایه این توقف در فروردین ماه روند صعودی را تجربه کرد.
شوک برجام به بازار ارز
اقتصاد نیوز: قیمت دلار عصر امروز سه شنبه ۱۶ فروردین ۱۴۰۱ در مقایسه با روز دوشنبه ۴۰۰ تومان بالا رفت و به قیمت ۲۷ هزار و ۵۵۰ تومان معامله شد.
آقای رئیسی! چرا کسانی که نرخ ارز را بالا میبرند معرفی نمی‌کنید؟/ ثابت کنید فرافکنی نیست
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: از آقای رئیسی هم انتظار است و هم ساخته است که در کنار سخن، حتما عمل کند. شرایط او با دولت سابق فرق می‌کند. منتظریم آقای رئیس‌جمهور درعمل ثابت کند که واقعا این یک فرافکنی نیست، ان‌شاالله!
رئیسی: عده‌ای در تلاشند همزمان با مذاکرات، نرخ ارز را بالا ببرند
ایرنا: رییسی گفت: امید به آینده و اعتماد مردم را سرمایه بسیار ارزشمند برای دولت می دانیم و برای افزایش آن تلاش می کنیم.
دولت جدید چه تاثیری بر نرخ ارز می‌گذارد؟
خبر آنلاین: دبیرکل اتاق بازرگانی گفت: اگر آقای رییسی با وجود فشارهای بتواند افراد معقول و منطقی را برای کابینه معرفی کند، می‌تواند بازار را آرام کند.
نرخ ارز کاهشی شد
ايسنا: نرخ ارز به روند کاهشی خود ادامه داد و قیمت ارزهای رایج در کشور نسبت به روز گذشته با کاهش همراه شده است.
قیمت دلار نزولی شد؛ نرخ امروز ۱۱ هزار و ۶۵۰ تومان
دلار به دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ کانال ۱۳۰۰۰ تومان بازگشت
ايسنا: قیمت ارز از دیروز تاکنون روند کاهشی به خود گرفت و دلار بار دیگر به کانال ۱۳ هزار تومان بازگشت.
دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟
ايسنا: بازار متشکل ارزی در هفته جاری فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و قرار است فعالیت این بازار به ساماندهی خرید و فروش ارز و کشف نرخ واقعی بر اساس عرضه و تقاضا منجر شود و این امید وجود دارد که دلار نیز به قیمت واقعی خود نزدیک شود.
نوسانات نرخ دلار امسال با بورس چه کرد؟
خبر آنلاین: شاپور محمدی گفت: جو روانی ناشی از نوسانات نرخ ارز بر سودآوری و ارزش جایگزینی شرکت‌های بورسی اثرات مهمی داشت، اما سرمایه گذاران عوامل بنیادی در سودآوری سهم را در نظر داشته باشند.
دلار به کانال ۱۲ هزار تومان برگشت
واکنش رئیس بانک مرکزی به درخواست مردم برای کاهش نرخ دلار
قیمت دلار بازهم پایین آمد
ایلنا: نرخ فروش دلار آمریکا در تابلوی صرافی‌ها در محدوده ۱۲ هزار و چهارصد تومان تا ۱۲ هزار و پانصد تومان است.
قیمت دلار در دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ بانک‌ها امروز دوشنبه ۵ آذر ۹۷
ايسنا: یورو مسافرتی امروز در بانک‌ها حدود ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان عرضه میشود که نسبت به روز ابتدای هفته تغییر محسوسی نداشته است.
نرخ فروش دلار در صرافی ها کاهش یافت
قیمت دلار ۶۰۰ تومان پایین آمد +جدول
فارس: در معاملات امروز بازار تهران، سکه طرح جدید با ۵۰ هزار تومان کاهش ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و دلار با نزول ۶۰۰ تومانی ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان داد و ستد شد.
بانک‌ها نرخ خرید دلار را بالا بردند
دلایل سه‌گانه کاهش نرخ دلار
ايسنا: یک استاد دانشگاه با اشاره به کاهش قیمت ارزهای خارجی در بازار ارز این اتفاق را بخاطر دادن اختیارات بیشتر به بانک مرکزی و همچنین توقف اعطای ارز ۳۸۰۰ تومانی برای خوراک پتروشیمی‌ها ارزیابی کرد.
نرخ دلار در بازار دوم ۶۵۰ تومان پایین آمد
ايسنا: پس از اجرایی شدن بسته ارزی جدید از روز گذشته شرایط نشان می‌دهد که اجرای این سیاست، گامی رو به جلو برای اقتصاد بوده است، چراکه بازار آزاد طی دو - سه روز اخیر در دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ سراشیبی قیمت قرار گرفته و دلار در بازار دوم که به عنوان مرجع رسمی ارز است دیروز ۸۹۵۰ تومان قیمت خورد و امروز کمتر از ۸۳۰۰ تومان بین تجار معامله شد.
آخرین خبرها از بسته جدید ارزی و نرخ دلار
ايسنا: طبق اعلام دولت و مجلس، سیاست ارزی بانک مرکزی در حال بازنگری است و به زودی این بسته جدید ارائه میشود اما آنچه از مسئولان اتاق بازرگانی شنیده شده، بر اساس این بسته، از این پس مرجع رسمی نرخ دلار بازار ثانویه است که قیمت پیشنهادی آن ۸۰۰۰ تا ۸۵۰۰ تومان خواهد بود و دلار ۴۲۰۰ تومانی فقط برای واردات کالاهای اساسی و دارو اختصاص می‌یابد و ارز صادرکنندگان عمده غیرنفتی از سامانه نیما به بازار ثانویه منتقل میشود. همچنین میزان ارز مسافری نصف خواهد شد.
شوخی جالب پرویز و پونه با افزایش نرخ دلار+فیلم
طرح تعمیق بازار دوم ارز در انتظار امضای روحانی/علت افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر
فارس: یک مقام آگاه از ارائه طرح تعمیق بازار دوم ارز به رئیس جمهور خبر داد و گفت: پرونده این بازار و طرح تعمیق در انتظار امضای رئیس جمهور است.
افزایش قیمت انواع ارز‌ها در بازار
خبر آنلاین: روند بازار سکه و ارز در بازار تهران صعودی بود؛ به طوری که قیمت سکه ۱۰ هزار تومان افزایش یافت.
محاسبه مهریه‌ها با کدام نرخ دلار خواهد بود؟
مهر: اگرچه دولت می‌گوید که نرخی به غیر از ۴۲۰۰ تومان را برای دلار به رسمیت نمی‌شناسد، اما قیمت هرقطعه سکه برای پرداخت مهریه در دادگاهها، از سوی بانک مرکزی با دلار قاچاق تعیین میشود.
قیمت کنونی دلار واقعی است؟
اخیرا شنیده میشود که جو بازار ارز قدری ملتهب شده. خوب به نظر حقیر علت اصلی آن برمیگردد به اینکه مدتی سعی شد از افزایش طبیعی و عادی قیمت‌ها جلوگیری شود و حتی برخلاف قاعده و با وجود تورم بالای ۴۰درصد در کشور، فنر قیمت ارز را فشرده‌تر کنند.
خوب، امر عجیبی نیست که با یک خبر نامساعد یا خبری که جامعه از آن برداشت مناسبی ندارد، و با یک هجوم خریداران ارز و طلا، سد مصنوعی کنترل قیمت شکسته شود یا ترک بردارد و بازار گرفتار تلاطم و نوسان شود.
بارها گفته‌ایم؛ بهترین حالت برای تعادل بازار، واحد و واقعی بودن قیمت ارز و تعدیل منظم آن براساس نرخ تورم از یک طرف، و حذف یارانه‌های غیرهدفمند و عدم خلق پول و کنترل حجم نقدینگی که منجر به کنترل نرخ تورم میشود از سوی دیگر است. وگرنه هم علم اقتصاد و هم تجربه‌های دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ عملی نشان می‌دهد که با تبلیغ و تزریق بیش از تقاضا و امنیتی کردن فضا و حتی نصیحت و خواهش و تمنا نمی‌شود بازار را در درازمدت یا حتی میان‌مدت متعادل کرد؛ همان‌طورکه رانندگی و بنایی علم است اقتصاد هم دانش است و باید به علم اقتصاد هم احترام گذاشت.
بدون تعارف بگویم واقعی نبودن نرخ ارز یعنی خالی کردن جیب عده ای از مردم به نفع عده‌ای دیگر که حتی اگر از سر خیرخواهی و مصلحت‌اندیشی هم باشد، باز هم کاری صحیح و علمی نیست.
اینکه در حال حاضر قیمت ارز واقعی هست یا نیست، سوال مهمی است هم مهم است و هم جواب دادن به آن سخت است و هم بسیار لازم. علم اقتصاد ایجاب می‌کند که نرخ ارز هر کشوری واقعی یا حداقل نزدیک به واقعیت باشد و همین‌طور هم واقعی بماند، که راه واقعی ماندن آن هم افزوده شدن معادل تفاضل نرخ تورم و نرخ بهره در هر کشور به نرخ ارز کشور دارای نرخ تورم کمتر است و بهترین حالت این افزایش هم تدریجی و با شیب ملایم است. مثل پایین آمدن از پله‌هایی استاندارد که معمولا کسی را اذیت نمی‌کند، یا زیاد اذیت نمی‌کند. بدترین حالت افزایش نرخ ارز برای رفتن به طرف واقعی شدن هم، نوع جهشی آن است و مخصوصا اگر با تلاطم‌های افسار گسیخته هم همراه باشد، درست مثل اینکه آدم به جای پایین آمدن از راه پله، از بالای یک بلندی سقوط کند.
شاید برخی از کارشناسان در باره نرخ تورم و در نتیجه نرخ واقعی ارز، با حقیر اختلاف‌نظر داشته باشند. من در این باره اصراری ندارم، ولی سوال این‌جاست که اگر قرار بوده نرخ دلار از فروردین ماه سال ۵۷ که هفت تومان بوده شروع به بالا رفتن کند تا الان مثلا به ۳۳۰۰۰ تومان برسد، چرا این افزایش با نظم و اراده و با شیب ملایم و بدون ایجاد رانت و بدون ایجاد صدمه و ضرر و زیان برای اقشار آسیب پذیر انجام نشده است؟
شما الان اگر یک منحنی نمایش از نحوه تغییر نرخ ارز از سال ۵۷ تا این زمان رسم کنید، می‌بینید که بارها خطوط رسم شما از بالا و پایین صفحه کاغذتان خارج میشود؛ از بس که نوسان‌های بی‌جا رخ داده است. ممکن است گفته شود خوب این اتفاقات در اثر وقوع انقلاب در کشور و بعد هم رخداد جنگ تحمیلی و مقداری هم جوانی و بی تجربه بودن مدیران رخ داده است. بسیار خوب، ولی متاسفانه ما بعد از جنگ هم می‌بینیم این اتفاقات، بدتر و رانتخوارانه‌تر در زمان دولت سازندگی رخ می‌دهد، قیمت دلار تا ۷۰۰ تومان بالا می‌رود و باز تا ۳۰۰ تومان پایین می‌آید و باز این نوسانات ادامه می‌یابد. در زمان دولت اصلاخات هم هر چند می‌توان گفت مخصوصا بعد از اعلام تک نرخی شدن دلار از رانت خبری نبود، ولی متاسفانه با نگه داشتن نرخ به ضرب تزریق و به طور مصنوعی باعث جمع شدن فنر و انباشته شدن تورم شده و در دولت جناب احمدی نژاد هم کم و بیش آن مسیر ادامه یافت تا شهریور ۸۹ که در اثر تحریم‌های ظالمانه فنر نرخ‌ها به طور ناگهانی باز شد و بعد از تلاطماتی به نزدیک ۴۰۰۰ تومان هم رسید. بعد هم در دوران آقای روحانی همان سیاست «تا آنجا که می‌توانی با تزریق بیش از تقاضا نرخ را کنترل کن و بعدشم به امان خدا رها کن» ادامه یافت. در یکسال اخیر هم کم‌وبیش همان سیاست ادامه دارد.
سوال این است که اگر قرار است نرخ ارز بالا برود که با بالا بودن نرخ تورم در کشور طبیعی هم هست، چرا با ایجاد نوسان و چرا با ساختن زمینه رانت این کار انجام شده و میشود؟
دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟
بازار متشکل ارزی در هفته جاری فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و قرار است فعالیت این بازار به ساماندهی خرید و فروش ارز و کشف نرخ واقعی بر اساس عرضه و تقاضا منجر شود و این امید وجود دارد که دلار نیز دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ به قیمت واقعی خود نزدیک شود.
به گزارش ایسنا، وعده ایجاد بازار متشکل ارزی از سال گذشته داده شد و در ابتدا بسیاری بر این باور بودند که بانک مرکزی این بازار را برای در دست گرفتن قدرت تعیین نرخ ایجاد می‌کند و برخی نیز از انتظارات بسیاری زیادی از این بازار داشتند، اما جزئیاتی که از نحوه فعالیت این بازار اعلام شد، نشان داد که بازار متشکل ارزی صرفاً به دنبال ساماندهی بازار ارز است.
این بازار قرار است برای خرید و فروش ارز بین بازیگران اصلی بازار ارز یعنی بانک‌ها و صرافی‌ها ایجاد شود و بر اساس آخرین خبرها درباره این بازار، بانک‌ها و صرافی‌ها مانند شرکت‌های کارگزاری بورس برای خرید و فروش ارز، کد کارگزاری دریافت می‌کنند که این موضوع منوط به تشکیل پرونده و ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیازی است که بانک مرکزی به آن‌ها اعلام کرده است.
یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که این بازار قرار است در نظام ارزی کشور ایفا کند، کشف نرخ ارز به صورت عرضه و تقاضاست و بانک مرکزی با تشکیل این بازار به دنبال این است که قیمت ارز را به جای دلالان و بازارهای هرات، سلیمانیه و … عرضه و تقاضای واقعی در بازار تهران مشخص کند.
این موضوعی است که فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز بر آن تاکید و خبر آغاز فعالیت این بازار از هفته جاری را اعلام کرده است.
کشف نرخ واقعی چگونه انجام میشود؟
اما اینکه چگونه این بازار قرار است سبب کشف نرخ ارز در بازار تهران شود، بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی است که برای خرید و فروش ارز در این بازار انجام گرفته است؛ به طوریکه با باز شدن بازار در هر روز نخستین قیمتی که یک صرافی یا بانک برای فروش دلار خود اعلام می‌کند، قیمت پایه آن روز است و از آن طریق قیمت در بازار تهران کشف میشود.
یکی از تفاوت‌های مهمی که بازار متشکل ارزی با بازار آزاد در زمینه کشف نرخ دارد، این است که قیمت‌های اعلام شده در بازار و کانال‌های اعلام نرخ ارز، بعضاً واقعی نیست و برای ایجاد التهاب در بازار و افزایش نرخ ارز اعلام میشود، اما با راه‌اندازی بازار متشکل ارزی این امکان وجود ندارد، چراکه فروشنده باید در ازای قیمتی که برای حجم مشخصی از ارز خود در بازار اعلام می‌کند، موجودی در حساب ارزی خود داشته باشد و به محض اعلام این قیمت، ارز اعلام شده در حساب فرد مسدود میشود، بنابراین این بازار امکان انجام معاملات غیرواقعی را ندارد.
همچنین برای قیمت پایه هر روز محدودیتی در نظر گرفته شده که یک تغییر پنج درصدی نسبت به آخرین نرخ روز گذشته است، به این ترتیب امکان نوسان ناگهانی در قیمت ارز در بازار نیز پایین می‌آید.
از سوی دیگر اگر صرافی یا بانکی ارز خود را با قیمت بالایی برای فروش بگذارد، نمی‌تواند التهاب در بازار ایجاد کند، چراکه در این بازار، قیمت‌ها از پایین به بالا در ستون سمت چپ نمایش داده میشود و کسی که قیمت بالا اعلام کرده در انتهای لیست قرار میگیرد و معاملات از پایین‌ترین قیمت فروش و بالاترین قیمت خرید انجام میشود.
هرچند ممکن است روش‌هایی برای ایجاد نوسان و التهاب در بازار متشکل ارزی وجود داشته باشد، اما این احتمال تا حد زیادی کم شده و در عین حال بانک مرکزی نیز باید نظارت مستقیم بر این بازار داشته باشد تا از این گونه موارد جلوگیری کند، چراکه تمامی فعالان بازار متشکل ارزی، بانک‌ها و صرافی‌های مجاز بانک مرکزی هستند.
به این ترتیب با توجه به شرایط فوق، امکان کشف نرخ در بازار تهران ایجاد میشود و در صورت اطلاع‌رسانی درست، این قیمت‌ها جای قیمت‌ها غیرمنطقی در بازار آزاد را خواهد گرفت و ممکن است بتواند دلار را به قیمت واقعی خود در درازمدت نزدیک کند.
قیمت دلار در ایران به کجا می‌رود؟
"عده‌ای شبانه روز در تلاشند همزمان با مذاکرات، نرخ ارز را بالا ببرند و مذاکرات را به اقتصاد گره بزنند تا خواسته‌های خود را به ملت تحمیل کنند." این را ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم روز سه‌شنبه در جمع دانشجویان دانشگاه شریف گفته است، اظهارنظری تکراری از مقام‌های دولتی که در سال‌های اخیر هر بار که بازار آزاد ارز با جهش قیمتی روبرو شده، به بخش ثابت سخنان سیاستمداران بدل شده است.
در سابقه تاریخی این الگوی تکرار شونده، این اظهارات آشنای مقام‌های دولتی به طور معمول با بگیر و ببندها، فشار بر وب‌سایت‌ها و کانال‌های اطلاع‌رسانی قیمت ارز، طلا و سکه همراه میشود و گاهی تا بازداشت شماری از فعالان این بازارها تحت عنوان دلال‌ها و اخلال‌گران بازار پیش می‌رود، کمااینکه رئیس دولت در بخشی از سخنانش در میان دانشجویان تاکید کرده است که "دستگاه‌های اطلاعات در حال پیگیری موضوع هستند تا برخی از این افراد که در داخل و برخی هم در خارج از کشور در فضای مجازی و واقعی به دنبال بالا بردن قیمت ارز هستند"، شناسایی و معرفی شوند.
اما هر بار در پس تمام این اقدامات امنیتی تعزیراتی و افت و خیزهای مقطعی بازار آزاد ارز، روند رو به افزایش قیمت‌ها تثبیت شده باقی مانده است.
میانگین قیمت دلار در بازار آزاد ارز در نیمه دوم مردادماه امسال که روزهای آغاز به کار دولت سیزدهم است، ۲۶ هزار و ۵۷۳ تومان بود و حال در یک هفته گذشته از آبان‌ماه ۱۴۰۰ میانگین قیمت دلار به ۲۹ هزار و ۸۵۵ تومان رسیده که نشان دهنده افزایش ۱۲.۳۵ درصدی قیمت دلار در بازار آزاد است. دلار در ساعاتی از روزهای اخیر و در پی انتشار خبر های ناامید کننده از مذاکرات وین از مرز ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان هم گذر کرده است.
گره در گره است
با اینکه ابراهیم رئیسی و دیگر دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ مقام‌های دولت اصرار و تاکید دارند که اقتصاد، نان، سفره و معیشت مردم را به مذاکرات گره نمی‌زنند، اما فقط همین یک نمونه یعنی نوسانات بازار ارز به خوبی نشان می‌دهد که چگونه این همه بی‌اعتنا به اظهارات مقام‌های سیاسی، با هم گره در گره هستند.
سرنوشت مذاکرات ایران و کشورهای طرف مذاکره به اعتباری مهم‌ترین عامل در تعیین روند قیمتی در بازار ارز و پس از آن در کل اقتصاد ایران است. پیشرفت این مذاکرات به معنای گشایش در تنگنای مالی دولت است که می‌تواند بر افزایش سطح درآمدهای دولت و تعیین تکلیف کسری بودجه تاثیر گذار باشد.
منبع تصویر، Getty Images
از طرفی به نتیجه رسیدن مذاکرات این چشم‌انداز را به روی اقتصاد ایران می‌گشاید که جریان ورود ارز به اقتصاد ایران تسهیل شود که ثبات بخشی به بازار ارز را به دنبال خواهد داشت.
پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
دیگر اثر به سرانجام رسیدن این گفت‌وگوها، باز شدن افق همکاری‌های مشترک بخش‌های مختلف اقتصاد ایران با اقتصاد بین‌الملل است که در بازه میان و بلند مدت هم بر کاهش هزینه‌ها و ارتقای سطح کیفی تولید داخلی تاثیر خواهد داشت.
به این فهرست بسته به گام‌های بعدی در جهت پیشرفت تعیین جایگاه اقتصاد ایران در زنجیره تولید ارزش جهانی می‌توان موارد دیگری را افزود و البته می‌توان تصور کرد که با شکست مذاکرات و به بن بست رسیدن این گفت‌وگوها موارد ذکر شده در بالا و فهرستی بند بالاتر از آثار و تبعات منفی، در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود.
مهم‌ترین اثر آنی انتشار اخبار منفی از مذاکرات بر سطح انتظارات تورمی است، اینکه فعالان اقتصادی را به این جمع‌بندی برساند که قیمت ارز در ماه‌های آتی همچنان افزایشی خواهد بود و بازار ارز می‌تواند پناهگاه سرمایه‌های ریالی برای در امان ماندن از تورم و حتی کسب سود باشد.
با این حساب طبیعی‌ترین واکنش‌های بازار ارز تا میانه زمستان امسال مستقیم و با حساسیت بسیار بالا با تحولات مذاکرات و اخبار مربوط به آن همبستگی شدیدی خواهد داشت.
در واقع با فرض به نتیجه رسیدن مذاکرات، جزییات توافق و در پی آن اصلاح در سیاست‌های اقتصادی داخلی است که می‌تواند در نهایت خط و ربط بازار ارز را تعیین کند.
بانک مرکزی با این بازار چه کند؟
اما در این میان به نظر می‌رسد رویکرد بانک مرکزی به بازار ارز تغییراتی بنیادین را شاهد بوده است رویکردی که از جمله عوامل اثرگذار بر کارکرد بازار ارز و واکنش این بازار است.
سخت‌گیری بانک مرکزی در فروش ارز سهمیه سالانه با کارت ملی طی هفته‌های قبل و تغییر رویکرد این بانک در تنظیم بازار ارز را می توان در چارچوب انتظار بانک مرکزی از نوسانات بازار در همین روزها به حساب آورد.
بانک مرکزی که در دوره دولت قبل راهبرد خود برای تنظیم بازار را بر کم‌کردن فاصله قیمت‌ها در صرافی ملی با بازار آزاد استوار ساخته بود تا جذابیت‌های سفته‌بازی را از بازار آزاد ارز از بین ببرد، در دوره جدید به سرکوب تقاضا و محدود کردن موارد فروش ارز به ویژه اسکناس و همین‌طور کاهش قیمت‌های رسمی و اثرگذاری بر بازار آزاد از این مسیر روی آورده است.
رویکرد اخیر بانک مرکزی پیشتر هم در دوره‌هایی تجربه شده بود، این رویکرد بر پایه عرضه و فروش ارز در بازار بنا شده که تحت عنوان ارزپاشی شناخته میشود، برای اینکه این عرضه از توان بانک مرکزی خارج نشود، همزمان محدود کردن تقاضا نیز دنبال میشود.
شاید گشایش‌های نسبی ماه‌های اخیر در روند بازگشت ارز که با سهل‌گیری تحریم‌ها از سوی ایالات متحده ممکن شده دولت و بانک مرکزی را به این تغییر رویکرد مجاب کرده است.
به گفته علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی از ابتدای سال تا ۱۵ آذر ماه کل تأمین ارزی که در ایران و برای واردات تمام کالاها صورت گرفته معادل ۳۶ میلیارد دلار بوده است.
به گفته رئیس کل بانک مرکزی در این مدت بازگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در سامانه نیما معادل ۲۲.۴ میلیارد دلار بوده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۵ درصد افزایش داشته است. همچنین در سال جاری عرضه ارز در سامانه نیما توسط صادرکنندگان معادل ۲۰ میلیارد دلار بوده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد افزایش داشته است.
صالح‌آبادی در مجموع وضعیت ورود ارز به ایران را شرایط بسیار خوبی توصیف کرده است، همان گزاره‌ای که ابراهیم رئیسی نیز بر آن پافشاری دارد.
اما این گشایش در استفاده از ارزهای بلوکه شده یا امکان فروش و صادرات نفت ممکن است با سخت‌گیری تحریم‌ها به وضعیت پارسال بازگردد و ریسک بالایی را بر اقتصاد ایران تحمیل کند.
تاکید دولت سیزدهم برای استفاده از روش تهاتر نفت برای برآورد کردن نیازهای وارداتی نیز راهکاری در همین چارچوب نظری است تا نیاز به ارز نقدی و اسکناس دلار و یورو را به حداقل برساند.
شوک قیمتی یا قیمت‌های شوک‌آور
با این اوصاف، دشواری‌های داشتن برآوردی از تغییرات آتی قیمت ارز و تعیین محدوده قیمتی برای دلار بیش از پیش مشخص میشود، پرشمار بودن عوامل موثر بر قیمت ارز و تفاوت رویکرد و مداخلات دولت و بانک‌مرکزی در مواجهه با بازار ارز مهم‌ترین مشکلات در رسیدن به یک برآورد دقیق است.
بر اساس پژوهشی که سمیه شاه‌حسینی و علی رضایی در سال ۱۳۹۶ انجام داده‌اند و قیمت ارز را بر اساس دو مدل در دوره سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴ دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ برآورد کرده‌اند، قیمت دلار آمریکا از ۳۵ هزار و ۸۰۰ تومان تا حدود ۴۸ هزار تومان پیش‌بینی شده است. البته مقایسه قیمت دلار پیش‌بینی شده در این مطالعه برای سال‌های قبل با آنچه اتفاق افتاد، نشان می‌دهد که ارزیابی‌های قیمتی در این مطالعه، اصولا بالاتر از واقعیت بوده است.
با این حال کم نیستند کسانی که معتقدند در صورت شکست مذاکرات و کشیده شدن پرونده ایران به شورای امنیت در شوک کوتاه مدت قیمت دلار می‌تواند به محدوده ۵۰ هزار تومان نزدیک شده و بعد از گذر اثر شوک اولیه تعدیل شود.
البته همین شوک ناشی از شکست توافق بر بازار ارز می‌تواند در صورت نتیجه‌بخشی مذاکرات تاثیری معکوس بر بازار داشته و پس از مدتی اثر آن بر اساس واقعیت‌های اقتصادی و دیگر متغیرهای بنیادین تعدیل شود.
تحلیلی شبیه به آنچه واحد اطلاعات اکونومیست تخمین زده که با پیش فرض‌های مهم " برداشته شدن تحریم‌های نفتی و حصول توافق هسته‌ای " قیمت دلار در سال ۲۰۲۱ میلادی را ۲۵ هزار و ۱۲۹ تومان در نظر گرفته و پیش بینی کرده است که با چنان مفروضاتی در سال ۲۰۲۳ میلادی قیمت دلار حتی تا ۱۸ هزار و ۵۴۹ تومان کاهش یابد.
بر اساس این برآورد واحد اطلاعات اکونومیست، روند کاهش قیمت دلار تا سال ۲۰۲۳ متوقف شده و از آن پس این بازار با روند افزایشی همراه خواهد شد به طوریکه قیمت دلار آمریکا در این تحلیل و چارچوب بحث آن که حل و فضل پرونده هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌هاسن در سال ۲۰۲۶ میلادی به ۲۸ هزار و ۷۱۴ تومان خواهد رسید.
منبع تصویر، Getty Images
برای رسیدن به مدلی قابل اتکا از پیش‌بینی نرخ ارز، برآورد نرخ تعادلی آن ارز از اهمیت بسیاری برخوردار است، نرخی که حاصل برآیند نیروهای اقتصادی در یک بازار تعادلی است.
مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده در این حوزه نقدینگی و میزان رشد این متغیر پولی است، روابط و رویه‌های تجاری دولت، تراز تجاری کشور، وضعیت تولید ناخالص داخلی، تفاوت نرخ‌های بهره در داخل و خارج و اختلاف نرخ‌های تورم داخل و خارج نیز از جمله متغیرهای تعیین‌کننده و توضیح‌دهنده نرخ ارز تعادلی به‌کار گرفته می‌شوند.
روشی که به طور معمول و با ساده‌سازی مدل و حذف بسیاری از متغیرهای موثر بر تبیین رفتار بازار ارز و داشتن تخمینی از قیمت تعادلی یک ارز استفاده میشود، استفاده از نرخ تفاضل تورم ایران با تورم کشور طرف دوم و اثر آن بر قیمت ارز مورد نظر است، یعنی به طور مثال اگر تورم ایران را ۴۵ درصد و تورم آمریکا را ۵ درصد در نظر بگیریم باید انتظار داشته باشیم که قیمت دلار آمریکا با نرخ ۴۰ درصد که تفاضل نرخ‌های تورم دو کشور است، افزایش یابد.
در این مدل ساده‌سازی شده اینکه سال پایه برای اثر دادن تفاضل تورم دو کشور چه سالی باشد در نتیجه نهایی اثرگذار است و باید توجه کرد که در این مدل از تخمین، تنها تعادل در بازار پول مدنظر قرار میگیرد، از همین رو نتیجه استفاده از این محاسبه و روش آن، با انتقادهای بسیاری روبروست.
نرخ تعادلی تخمین زده شده برای دلار در این مدل ساده‌سازی شده، رقمی در کانال ۳۵ تا ۳۸ هزار تومان برآورد میشود.
این تخمین‌ها البته ربطی به تحولات واقعی بازار ارز ندارند، بازار ارز پیچیدگی‌های بسیاری دارد و پیش‌بینی قابل اتکا برای یافتن محدوده قیمتی انواع ارز به ویژه دلار و یورو با توجه به عوامل پرشمار و موثر حوزه‌های مختلف دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ بر آن تقریبا ناممکن است، حیثیتی شدن موضوع نرخ ارز برای دولت‌ها و بانک مرکزی باعث میشود منطق برآورد قیمت‌ها در بازار ارز دست کم در مقاطع جهش قیمتی یا التهاب بازار، بی‌اعتبارتر شوند.
و از قضا همین پیش‌بینی ناپذیر بودن قیمت ارز و تاثیر آن بر قیمت مواد اولیه، کالاهای واسطه ای و ماشین‌آلات مورد نیاز تولید داخل مدت‌های مدیدی است که به عنوان یکی از عدم قطعیت‌ها و نااطمینانی‌های جانکاه فعالان اقتصادی بدل شده است.
دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟
دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟ ، بازار متشکل ارزی در هفته جاری فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و قرار است فعالیت این بازار به ساماندهی خرید و فروش ارز و کشف نرخ واقعی بر اساس عرضه و تقاضا منجر شود و این امید وجود دارد که دلار نیز به قیمت واقعی خود نزدیک شود.دلار به نرخ واقعی برمیگردد؟
وعده ایجاد بازار متشکل ارزی از سال گذشته داده شد و در ابتدا بسیاری بر این باور بودند که بانک مرکزی این بازار را برای در دست گرفتن قدرت تعیین نرخ ایجاد می‌کند و برخی نیز از انتظارات بسیاری زیادی از این بازار داشتند، اما جزئیاتی که از نحوه فعالیت این بازار اعلام شد، نشان داد که بازار متشکل ارزی صرفاً به دنبال ساماندهی بازار ارز است.
این بازار قرار است برای خرید و فروش ارز بین بازیگران اصلی بازار ارز یعنی بانک‌ها و صرافی‌ها ایجاد شود و بر اساس آخرین خبرها درباره این بازار، بانک‌ها و صرافی‌ها مانند شرکت‌های کارگزاری بورس برای خرید و فروش ارز، کد کارگزاری دریافت می‌کنند که این موضوع منوط به تشکیل پرونده و ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیازی است که بانک مرکزی به آن‌ها اعلام کرده است.
یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که این بازار قرار است در نظام ارزی کشور ایفا کند، کشف نرخ ارز به صورت عرضه و تقاضاست و بانک مرکزی با تشکیل این بازار به دنبال این است که قیمت ارز را به جای دلالان و بازارهای هرات، سلیمانیه و … عرضه و تقاضای واقعی در بازار تهران مشخص کند.
برای اطلاع از اخبار روز ارز و اطلاع از قیمت ها میتوانید با صرافی پارسه در ارتباط باشید تا از اخبار های روز ارز با خبر شوید. برای انجام خدمات صرافی میتوانید با صرافی پارسه در ارتباط باشید.
دیدگاه شما