بورس متاثر از رفتار نقدینگی است

در صورت حل احتمالی تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی؛ اعتماد به بورس و چرخش نقدینگی به سمت تولید، رشد بورس را در صدر بازارها قرار می‌دهد و این گزینه بیش از پیش خود را در اقتصاد ایران به عنوان نقطه‌ای امن برای جذب نقدینگی و رونق تولید تثبیت می‌کند

با وجود کاهش ریسک‌ها،نقدینگی به بورس نمی‌آید / ریسمان سیاه و سفید بازار سهام برای سهامداران مارگزیده

بورس اوراق بهادار تهران در هفته گذشته با بازگشایی دسته‌جمعی نمادهای بزرگ مواجه شد و در آخرین روز معاملاتی هفته، افت سنگین هزار واحدی را تجربه کرد و دومین رکورد منفی خود در بورس متاثر از رفتار نقدینگی است بورس متاثر از رفتار نقدینگی است سال‌جاری را رقم زد. به این ترتیب در معاملات هفته گذشته نهاد ناظر بازار سرمایه اقدام به بازگشایی دسته‌جمعی شرکت‌های تاثیر‌گذار بازار یعنی گل گهر، چادرملو، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، پالایشگاه بندرعباس، بانک پاسارگاد، مخابرات، نفت و گاز پارسیان و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات کرد و موجب ریزش 1043 واحدی شاخص و بازگشت این متغیر به نیمه 63 هزار واحدی شد.

با بازشدن نماد این شرکت‌ها، برخی از سهامداران اقدام به فروش سهم و نقد کردن دارایی‌های خود کردند. این رفتار بورس در هفته گذشته علاوه بر افت شاخص، منجر به کاهش بازدهی سهامداران شد و تالار شیشه‌ای میانگین بازدهی همراهان خود را از ابتدای سال تاکنون تا سطح 1.5 درصد تقلیل داد.

بالا رفتن نقدینگی بورس با بازگشت نمادهای بسته شده

در این شرایط معامله‌گران باز هم با تردید به وضعیت بازار نگاه می‌کنند که این موضوع موجب شده نقدینگی جدید به بورس نیاید. ارائه گزارش‌های نامناسب سه ماهه شرکت‌ها را نیز باید به‌عنوان یکی دیگر از عوامل افت بازار سهام در هفته‌های گذشته نام برد که بخشی از آن متاثر از رکود اقتصادی است. در چنین شرایطی بازار سهام طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران حقیقی را از دست می‌دهد. گرچه قیمت‌های کنونی در بورس به پایین‌ترین سطح خود رسیده‌اند و از سوی دیگر با توجه به جذابیت قیمت سهام، معامله‌گران حقوقی فعال شده‌اند و نسبت به خرید سهام در این قیمت‌ها اقدام می‌کنند.

در عین حال با بازگشت دسته‌جمعی نمادها به تابلوی بورس، به نظر می‌رسد در هفته‌های آتی نقدشوندگی سهام بر نوسانات شاخص کل بورس غلبه کند. همچنین چهار گروه خودرویی، بانکی، پتروشیمی و پالایشگاهی به‌عنوان لیدرهای بازار سهام، هرچند در ماه‌های گذشته روزهای زیادی منفی بودند و بیشترین تاثیر نزولی را بر شاخص کل بورس داشتند اما پیش‌بینی می‌شود این گروه‌ها پس از اجرایی شدن توافق، به دلیل لغو تحریم‌ها و گسترش بازارهای بین‌المللی و سهولت در مبادلات بانکی، پیشگام رشد بازار سهام باشند چنان که پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای و تاثیر آن در کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری شرکت‌ها، پیش‌بینی می‌شود بیش از همه، گروه‌هایی با ارزش بازار بالا، روند آینده بازار سهام را مشخص کنند. پیش از این و در شش ماهه ابتدایی سال برخی سهم‌های کوچک بیشترین افزایش قیمتی را داشتند و مورد توجه به‌خصوص نوسان‌گیران بودند.

ارزش کل معاملات بورس ۴۹ درصد افت کرد

در پایان معاملات هفته منتهی به 18 شهریورماه1394، شاخص کل با 1.26 درصد کاهش روبه‌رو شد. در پایان معاملات هفته منتهی به بورس متاثر از رفتار نقدینگی است 18 شهریورماه1394، شاخص کل با 809 واحد کاهش نسبت به هفته قبل، به رقم 63468 واحد رسید. شاخص بازار اول با 873 واحد کاهش به رقم 44638 واحد بالغ شد و شاخص بازار دوم با 78 واحد کاهش عدد 137606 واحد را تجربه کرد و به ترتیب با 1.92درصد و 0.06درصد کاهش نسبت به هفته قبل مواجه شدند. در پنج روز کاری این هفته ارزش کل معاملات سهام و حق تقدم به 4459 میلیارد ریال بالغ شد که نسبت به هفته قبل 49 درصد کاهش یافته است. در ضمن تعداد 2572 میلیون سهم و حق تقدم در 149 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 17.7درصد کاهش و 21 درصد افزایش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد. همچنین ارزش معاملات نرمال به 4458 میلیارد ریال و حجم معاملات نرمال به 2572 میلیون سهم و حق تقدم رسیدو به ترتیب 14.5درصد و 4.7درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته ثبت کردند.

براین اساس تعداد 103931 برگه اوراق مشارکت به ارزش 102 میلیارد ریال معامله شد که به ترتیب 52 درصد و 48‌درصد افزایش نسبت به هفته گذشته را نشان می‌دهد. طی هفته جاری دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش با 10.31درصد، استخراج قند و شکر با 5.45درصد، انتشار، چاپ و تکثیر با 4.64درصد، منسوجات با 3.29درصد، حمل‌و‌نقل، انبارداری و ارتباطات با 1.87درصد و سایر واسطه‌گری‌های مالی با 1.87درصد بیشترین تغییر مثبت در شاخص صنایع را نسبت به سایر گروه‌ها به خود اختصاص دادند.

اعلام دلایل رشد عجیب شاخص بورس در سال اخیر

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، سازمانی خود انتظام است که به شکل غیردولتی، غیرتجاری، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و دارای شخصیت حقوقی مستقل است و از مصادیق کانون‌های تعریف شده در بند ۵ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار محسوب می‌شود. شما به عنوان یک سرمایه گذار در صورت عضویت در این نهاد، از مزایایی برخوردار خواهید شد.

دبیرکل کانون نهاد‌های سرمایه‌گذاری علت رشد بازار سرمایه در یک سال اخیر را بیان کرده است. ایشان عواملی چون رشد نقدینگی، جاماندن از تورم و افزایش جایگزینی را علت رشد عجیب شاخص بورس میدانند.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

محسن خدابخش کارشناس بازار سرمایه درخصوص عملکرد شرکت‌ها در دوسال اخیر گفت: باتوجه به تغییرات بنیادینی که در وضعیت شرکت‌ها به لحاظ بازار سرمایه صورت گرفته است و همچنین وضعیت شرکت‌ها به لحاظ فروش، در یک سال اخیر وضعیت خوبی داشتند و رشد ریالی و حجمی قابل قبولی را تجربه کردند.

او گفت: این رشد بر روی سامانه کدارک (سامانه رسمی انتشار اطلاعات ناشران) منتشر شده و حاکی از این است که عملکرد شرکت‌ها در مقایسه با مدت مشابه پارسال قابل قبول بوده و با توجه به تغییرات نرخ عمومی قیمت ها، سهام و عملکرد شرکت‌ها در تولید و فروش و ارائه خدمات از این روند متاثر شده است.

این کارشناس سرمایه معتقد است، در حال حاضر بازار سرمایه نسبت به سایر رقبای خود، محل مناسب‌تری جهت سرمایه گذاری شده است.

محسن اسلامی دبیرکل کانون نهاد‌های سرمایه‌گذاری هم درباره علت رشد بازار سرمایه در سال گذشته گفت: رشد نقدینگی، جاماندن از تورم و افزایش جایگزینی از مهمترین دلایل این جهش است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

تورم؛ اهرم صعود بازار مشتقه و مالی

جریان ورود نقدینگی به بازار مشتقه بورس‌کالای ایران با وجود قرارگرفتن قیمت‌ها در اوج مثبت شد، در عین حال معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا حاضر به معامله دارایی گواهی و صندوق با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی شدند. به این ترتیب، روند معاملات بازار مالی و مشتقه بورس‌کالای ایران از احتمال بروز رشد نرخ جدید در بازارهای کشور خبر می‌دهد. فعالان بازار مالی بورس‌کالا با برآورد احتمال رشد نرخ ارز در بازار داخل و مثبت‌شدن انتظارات تورمی، به خرید دارایی در اوج ‌‌‌قیمت روی آورده‌‌‌اند. این در حالی است که سیگنال‌‌‌های جهانی همچنان کاهشی است و واهمه از بروز رکود اقتصادی باعث شده است تا دارایی از معاملات فیوچرز در اغلب حوزه‌‌‌ها خارج شود.

بازار مشتقه؛ محمل جذب نقدینگی

بررسی روند معاملات آتی در بازار مشتقه بورس‌کالای ایران از مثبت‌بودن جریان ورود نقدینگی به این بازار حکایت دارد. در حالی همچنان جریان ورود نقدینگی به بازار آتی بورس‌کالا مثبت است که اغلب قراردادها در محدوده‌‌‌ای نزدیک به رکورد قیمتی معامله می‌شوند؛ اما اوج‌‌‌گیری ارزش هر قرارداد به مانعی برای جذب نقدینگی تبدیل نشده است. جریان مثبت ورود نقدینگی به بازار مشتقه کشور، در شرایطی که بازارهای فیوچرز در دنیا با خروج نقدینگی متاثر از احتمال بروز رکود جهانی روبه‌رو هستند، تحت‌تاثیر سیگنال تورمی و مثبت ماندن انتظارات ارزی رقم خورده و به افزایش ورود نقدینگی در این بازار منجر شده است.

طلای سرخ از اوج فاصله گرفت

روز گذشته 9 نماد فعال گواهی زعفران در معاملات پیوسته گواهی سپرده کالایی مورد معامله قرار گرفتند. میانگین نرخ فروش این گواهی‌‌‌ها در اواسط روز و همزمان با تنظیم این گزارش برابر 43‌هزار تومان بود. ارزان‌‌‌ترین گواهی زعفران در این روز نرخی برابر 42‌هزار تومان و گران‌‌‌ترین گواهی نرخی برابر 44‌هزار و 100تومان داشت. کانال 44‌هزار تومان، سقف تاریخی فروش گواهی طلای سرخ در بورس‌کالای ایران است. کاهش برداشت زعفران در کشور ظرف یک‌سال اخیر با توجه به شدت‌گرفتن خشکسالی، افزایش انتظارت تورمی و سیگنال‌‌‌های مثبت ارزی، زمینه اوج‌‌‌گیری ارزش گواهی‌‌‌های طلای سرخ در بازار مالی بورس کالای ایران را فراهم کرد. البته ظرف دو روز گذشته، برخی نمادهای گواهی زعفران با عقبگرد ارزش روبه‌رو شدند که این افت نرخ نتیجه اعلام خبر پذیرش محصول جدید در انبار این گواهی‌‌‌ها بود. با وجود این، همچنان جریان کلی حاکم بر این بازار افزایشی است و عقبگرد محسوس نرخ در این بازار بسیار دور از انتظار به نظر می‌رسد.

غلبه انتظارات افزایشی در معاملات مبتنی بر طلا

انتظارات تورمی در بازارهای مالی و مشتقه بورس‌کالا همچنان مثبت است؛ اما از نرخ گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران و ارزش معامله هر واحد صندوق طلا در بازار مالی ظرف روزهای اخیر کاسته شده است. این افت نرخ متاثر از سقوط قیمت جهانی طلا رخ داده؛ اما وجود انتظارات افزایش نرخ در بازار داخل باعث شده است تا هر واحد معاملاتی صندوق طلا و هر گواهی سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی آن معامله شود. ارزش بنیادی هر واحد معاملاتی صندوق براساس NAV ابطال تعیین می‌شود و ارزش بنیادی هر گواهی سکه برابر یک‌صدم نرخ معامله آن در بازار فیزیکی است. ظرف روزهای گذشته، از سویی میانگین نرخ فروش صندوق‌های طلا بالاتر از NAV ابطال بود و از سوی دیگر گواهی‌‌‌های سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی مورد معامله قرار گرفتند؛ این موضوع بیانگر انتظار رشد نرخ میان معامله‌‌‌گران این بازار است.

بازگشت از کف‌‌‌ قیمتی با سیگنال ارزی

ظرف یک‌هفته اخیر، بهای گواهی سکه معامله‌شده در بازار مالی بورس‌کالا در محدوده 149‌هزار تا 150هزار تومان نوسان قیمتی دارد. با توجه به نرخ فروش گواهی سکه در روز دوشنبه سوم مرداد، بهای آغازین معامله در روز سه‌‌‌شنبه چهارم مرداد در کانال 149‌هزار تومان تعیین شد. با ایجاد جریان افزایش نرخ در بازار آزاد ارز، بهای گواهی‌‌‌های سکه در اواسط روز به کانال قیمتی 150‌هزار تومان صعود کرد. اظهارنظر در خصوص روند نوسان نرخ ارز در بازار داخل و برآورد آینده آن دشوار شده است؛ اما رفتار معامله‌‌‌گران بازارهای مالی و مشتقه بورس‌کالا از انتظار فعالان این بازار برای رشد دیگر در نرخ ارز یا حداقل تثبیت آن در محدوده فعلی یعنی مرز 32‌هزار تومان حکایت دارد. در این شرایط، سقوط بهای طلا در بازار جهانی با تصمیمات فدرال‌رزرو می‌‌‌تواند این روند را دچار نوسان کند.

کم‌‌‌محلی بازار مالی به معاملات طلای جهانی

نوسان بهای طلا در بازار جهانی از جمله سیگنال‌‌‌های اصلی جهت‌‌‌دهنده به معاملات سکه در بازار فیزیکی کشور و گواهی سکه و صندوق طلا در بازار مالی بورس کالای ایران است که البته از اثرگذاری این سیگنال در بحبوحه نوسان ارزی کاسته می‌شود. ظرف یک‌ماه اخیر، طلا در بازارهای جهانی با محوریت معاملات فیوچرز بورس نیویورک وارد مسیر افت قیمت شد و در نهایت در روزهای ابتدایی ماه جولای به کانال ‌هزار و 700دلاری سقوط کرد. البته در این بازه زمانی برای زمانی کوتاه در کانال ‌هزار و 600 دلار نیز معامله شد.

رکوردشکنی تورم در ایالات متحده آمریکا ظرف ماه‌‌‌های گذشته باعث شده است تا فدرال‌رزرو سیاست‌‌‌‎های تهاجمی را اتخاذ کند که این سیاست‌‌‌ها زمینه تضعیف طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان تورم را فراهم کرده است. با وجود اتخاذ سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو و افزایش سه‌مرحله‌‌‌ای نرخ بهره از ابتدای سال‌جاری میلادی، نرخ تورم آمریکا در ماه ژوئن به رکورد 40 سال اخیر خود رسید و این موضوع با ایجاد احتمال تهاجمی‌‌‌تر شدن سیاست‌‌‌های فدرال‌رزرو به تضعیف طلا انجامید. رکوردشکنی تورم در ماه مه باعث شد تا فدرال‌رزرو در جلسه پیشین خود به جای 50واحد تصمیم به افزایش 75واحدی نرخ بهره بگیرد. در این شرایط، فعالان بازارهای مالی از تکرار چنین تجربه‌‌‌ای واهمه دارند. امروز (چهارشنبه 27 بورس متاثر از رفتار نقدینگی است جولای) فدرال‌رزرو در خصوص افزایش بعدی نرخ بهره در آمریکا تصمیم‌گیری می‌کند. این تصمیم می‌‌‌تواند جریان نوسان قیمتی طلا در بازارهای جهانی و البته سایر کالاهای پایه را تغییر دهد.

در حالی که برخی اقتصاددانان نسبت به تهاجمی‌‌‌تر کردن سیاست انقباضی فدرال‌رزرو هشدار داده و معتقدند اتخاذ چنین تصمیمی دنیا را در معرض بروز رکود اقتصادی قرار می‌دهد، فدرال‌رزرو معتقد است، بالا ماندن تورم در بلندمدت آسیب به مراتب جدی‌‌‌تری برای اقتصاد به همراه خواهد داشت، بنابراین این نهاد مالی ریسک کنترل تورم با دعوت بازارها به رکود را می‌‌‌پذیرد. اگرچه نوسانات نرخ ارز و انتظارات تورمی در شرایط کنونی اثرگذاری به‌مراتب بالاتری در جهت‌‌‌دهی به رفتار معامله‌‌‌گران بازارهای مالی و کالایی کشور دارد؛ اما سقوط بهای طلا به عنوان سیگنال بنیادی تعیین‌‌‌کننده بهای طلا در بازار داخل می‌‌‌تواند از ارزش دارایی‌‌‌های بر مبنای طلا در بازار داخل بکاهد.

بورس های جهانی صعود کردند

با وجود افزایش سطح فعالیت های اقتصادی، میزان فروش خانه های جدید آمریکا در ماه آوریل به ۸۶۳ هزار واحد رسید که این رقم نسبت به ماه قبل آن ۵.۹ درصد کاهش یافته است. این رقم که ۱۲۷ هزار واحد کمتر از پیش بینی های قبلی است، بیش از همه متاثر از کاهش ۱۳.۷ درصدی فروش خانه در مناطق شمال شرقی رقم خورده است. نواحی غرب میانه با کاهش ۸.۳ درصدی و جنوبی با کاهش ۷.۹ درصدی در رده های بعدی قرار دارند. میانگین قیمت مسکن هم ۳۷۴ هزار دلار بود.

بسیاری از اقتصادهای بزرگ هنوز فاصله زیادی تا بازگشت بورس متاثر از رفتار نقدینگی است به سطوح قبل از کرونا دارند: همان گونه که پیشتر نیز انتظار می رفت، روند رو به رشد اقتصاد ژاپن متوقف شد و پس از دو رشد فصلی متوالی مثبت، در سه ماهه نخست امسال به منفی ۵.۱ درصد رسید. این رشد فصلی که ۷.۴ درصد کمتر از رشد دوره مشابه قبل است، بیش از همه به دلیل رشد منفی ۶.۹ درصدی مخارج دولتی رقم خورد. رشد مخارج مصرف کنندگان ۵.۶ درصد کاهش یافته و مخارج سرمایه ای نیز ۰.۷ درصد کمتر شده است.

مدت زمان لازم برای احیای اقتصادی، زمان مناسب برای پایان دادن به سیاست های حمایتی فعلی بانک های مرکزی در جهان و همچنین چشم انداز تورم و مدیریت نقدینگی اصلی ترین عواملی هستند که در حال حاضر روی رفتار معامله گران بورسی تاثیر می گذارند. در نتیجه بهبود کلی تقاضا، میزان صادرات بسیاری از کشورها در سه ماهه نخست امسال به نسبت سه ماهه پایانی سال قبل بهبود قابل توجهی داشته و این مساله برای شرکت های بورسی بزرگ مطلوب بوده است.

در نشست اخیر اعضای کمیته بازار باز بانک مرکزی آمریکا بر ادامه سیاست های محرک فعلی تا زمان مشاهده بهبود قابل توجه شرایط اقتصادی تاکید شد. آن طور که منابع خبری از مفاد این جلسه گزارش داده اند، امکان تغییر در رویه فعلی و اتخاذ یک رویکرد انقباضی وجود دارد اما با توجه به تمایل اعضا برای رشد بیشتر اقتصادی انتظار نمی رود این اتفاق در آینده نزدیک رخ دهد و احتمالا افزایش نرخ بهره در انتهای سال جاری میلادی یا ابتدای سال آینده اعمال خواهد شد.

رابرت کاپلان- مدیر دفتر منطقه ای بانک مرکزی آمریکا در دالاس- گفته است به شخصه انتظار ندارد زودتر از سال آینده نرخ بهره فعلی تغییر پیدا کند و تصمیم بر حفظ رویکرد فعلی است. به عقیده بسیاری از فعالان بازارهای مالی، فدرال رزرو می خواهد پیش از مقابله با افزایش قیمت ها، مساله رشد اقتصادی و اشتغال زایی را حل کند و به همین دلیل هم تصمیم گرفته است به طور موقت میدان را برای تاخت و تاز تورم باز گذارد.

اقتصادهای بزرگ دنیا کماکان تحت تاثیر کرونا عملکرد بدی دارند: مرکز آمار انگلیس در گزارشی اعلام کرد اقتصاد این کشور در سه ماهه منتهی به مارس به میزان ۱.۵ درصد کوچک شده است که این عملکرد ۰.۴ درصد کمتر از رشد ثبت شده بازه منتهی به ماه قبل بوده است. سال قبل پنجمین اقتصاد بزرگ جهان ۱۰ درصد کوچک شده بود که بدترین عملکرد اقتصاد این کشور طی سه قرن اخیر بوده است. با کاهش محدودیت های کرونایی امید می رود رشد اقتصادی در فصل بعد مجددا به محدوده مثبت برگردد.

داده های جدید منتشر شده از بخش خرده فروشی آمریکا نشان می دهد که در ماه آوریل رشد این بخش کلیدی اقتصاد امریکا به صفر رسیده که این رشد یک درصد کمتر از رشد مورد انتظار قبلی بوده است. از آنجایی که بخش خرده فروشی تقریبا دو سوم کل بار رشد اقتصادی آمریکا را روی دوش می کشد، آمار ضعیف ماه آوریل می تواند یک نشانه هشدار آشکار از کند شدن بیش از پیش شتاب رشد اقتصادی این کشور باشد. انتظار می رود اقتصاد آمریکا امسال حدود هشت درصد رشد کند.

امیدواری ها به ثبت ارقام بالای رشد اقتصادی پس از برنامه های واکسیناسیون سراسری کماکان در سطح بالایی باقی مانده است. یک نظرسنجی جدید از اقتصاددانان نشان می دهد که میانگین رشد اقتصادی مورد انتظار آن ها برای آمریکا در سال جاری ۷.۶ درصد است که در صورت تحقق، بالاترین رشد ثبت شده سالانه این کشور طی ۷۰ سال اخیر خواهد بود. از طرف دیگر اوضاع برای چین احتمالا از این هم بهتر خواهد بود و رشد اقتصادی این کشور حدود هشت درصد پیش بینی می شود.

تاکنون بیش از ۱۶۸ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۳۸۳ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین سه میلیون و ۴۹۳ هزار و ۷۸ نفر جان خود بورس متاثر از رفتار نقدینگی است بورس متاثر از رفتار نقدینگی است را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۶۰۴ هزار و ۴۷۸ نفر، برزیل با ۴۵۰ هزار و ۲۶ نفر، هند با ۳۱۰ هزار و ۴۱۶ نفر، مکزیک با ۲۲۱ هزار و ۶۹۵ نفر و انگلیس با ۱۲۷ هزار و ۷۳۹ نفر بوده است.

جوزف اشتلوتسفوتز – کارشناس ارشد سرمایه گذاری در موسسه اوپنهایمر اینوستمنتز – گفت: کم کم در حال بازگشت به سطح اقتصادی قبل از آغاز کرونا هستیم و این یک پیشرفت بزرگ و نشانه ای دلگرم کننده در غلبه بر یکی از جدی ترین بحران های مالی معاصر است. در نیمه دوم امسال مطمینا اخبار بهتر بیشتری خواهیم داشت اما قطعا روزهای پرنوسان بازارهای مالی تکرار خواهد شد چرا که هنوز هیچ کس نسبت به اینکه بحران به طور کامل پشت سر گذاشته شده است اطمینان ندارد.

بورس آمریکا

در وال استریت همه شاخص ها صعودی بودند؛ تا جایی که بورس متاثر از رفتار نقدینگی است هر سه شاخص اصلی بورسی در سطح بالا تری از روز قبل خود بسته شدند.

شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۰.۰۱ درصد صعود نسبت به روز قبل و در سطح ۳۴ هزار و ۳۹۹.۵۶ واحد بسته شد. شاخص «اس اند پی ۵۰۰» با ۰.۰۱ درصد افزایش تا سطح ۴۱۹۷.۹۹ واحدی بالا رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ۰.۳۱ درصد صعود در سطح ۱۳ هزار و ۶۶۷.۵۰ واحدی بسته شد.

بورس‌های اروپایی

در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص “فوتسی ۱۰۰” بورس لندن با ۰.۱۲ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۷۰۲۹.۷۹ واحد بسته شد. شاخص “دکس ۳۰” بورس فرانکفورت در آلمان با افزایش ۰.۱۸ درصدی و ایستادن در سطح ۱۵ هزار و ۴۶۵.۰۹ واحدی به کار خود خاتمه داد و شاخص “کک ۴۰” بورس پاریس با عقبگرد ۰.۲۸ درصدی در سطح ۶۳۹۰.۲۷ واحد بسته شد. در مادرید شاخص “ایبکس ۳۵” ۰.۰۳ درصد بالا رفت و به ۹۲۰۸.۷۰ واحد رسید.

بورس‌های آسیایی

در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد خوبی داشتند؛ تا جایی که شاخص “نیک کی ۲۲۵” بورس توکیو ژاپن با صعود ۰.۶۷ درصدی تا سطح ۲۸ هزار بورس متاثر از رفتار نقدینگی است و ۵۵۳.۹۸ واحدی بالا رفت. شاخص “هانگ سنگ” بورس هنگ‌کنگ ۱.۷۵ درصد بالا رفت و در سطح ۲۸ هزار و ۹۱۰.۸۶ واحد بسته شد. در چین شاخص “شانگهای کامپوزیت” افزایش ۳.۱۶ درصدی را تجربه کرد و در سطح ۵۳۱۸.۴۸ واحد بسته شد. در استرالیا بورس متاثر از رفتار نقدینگی است شاخص “اس اند پی اس اند ایکس ۲۰۰” بورس سیدنی با ۰.۹۸ درصد صعود و ایستادن در سطح ۷۱۱۵.۹۸ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص ” تاپیکس” ژاپن صعودی بود. (معیار محاسبه تغییرات قیمتی، ساعت پایانی معاملات روزانه بورس نیویورک بوده است.)

در بازار طلای سیاه روند قیمت‌ها صعودی بود. هر بشکه نفت “وست تگزاس اینتر مدیت” با ۰.۴۸ درصد افزایش به ۶۶.۲۲ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با صعود ۰.۲۲ درصدی به ازای ۶۸.۷۱ دلار در هر بشکه مبادله شد.

طلا و نقره

همچنین در بازار فلزات گران‌بها، بهای هر اونس طلا با افزایش ۰.۸۴ درصدی نسبت به روز قبل در سطح ۱۸۹۷.۰۲ دلار معامله شد. هر اونس نقره با صعود ۰.۵۷ درصدی به ازای ۲۸.۰۷ دلار مبادله شد.

رکوردشکنی بازار سهام در سایه معادلات دیپلماسی

شاخص کل بورس در ابتدای پاییز با ثبت جهش تاریخی واحدی وارد کانال ۳۱۱ هزار شد. این روند با قدرت‌نمایی تقاضا در نماد غول‌های صنایع پتروشیمی، فلزات و پالایشی رقم خورد که پس از مدت‌ها حاشیه‌نشینی، اکنون به میدان آمده‌اند تا با حضور خود بستر رشد بیشتر را برای شاخص کل در مقایسه با شاخص هم‌وزن فراهم کنند.

در یک دوره رونق پرشتاب، بورس تهران طی دو سال اخیر بیش از ۲۲۰ درصد بازدهی کسب کرده است. در این شرایط، چشم‌انداز میزان رشد یا رکود احتمالی آینده سهام محل پرسش عموم فعالان این بازار است؛ به ویژه آنکه رشد چشمگیر تازه‌واردهای بورسی بیش از دیگران قابل‌تامل است.

به باور برخی ناظران بخشی از این جهش رشد در ادامه خوش‌بینی بازارها به دستاوردهای سفر رئیس‌جمهور به نیویورک تا این تاریخ است که با ایجاد صف‌های طولانی خرید، ارزش معاملات خرد را بار دیگر به بالای سطح ۲ هزار میلیارد تومان رساند.

اظهارات صلح‌جویانه رئیس‌جمهور در نیویورک برای اعلام برنامه صلح منطقه‌ای و همچنین حضور عمان در کنار ایران که همواره نوعی خوش‌بینی را به معادلات سیاسی و اقتصادی تزریق کرده، موجب شده تا بازار بورس با جذب نقدینگی رشدی رکوردشکنانه را تجربه کند.

رشد بسیاری از سهم‌ها واقعی نیست

در سال‌جاری عملکرد بورس با رشد 50 درصدی شاخص کل در یک فضای سراسر رکودی حاکم بر بازارهای رقیب، توانست نظر مثبت بسیاری از ناظران را به خود جلب کند .

روند ماه‌های اخیر معاملات سهام چه به لحاظ ارزش و تعداد و چه از نظر میزان مشارکت سرمایه‌گذاران گویای آن است که این رشد اعجاب‌انگیز، در کنار برخی محدودیت‌ها برای سرمایه‌گذاری در بازار ارز و طلا و نیز رکود موجود در بازار مسکن، اطمینان تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران حقیقی که در بسیاری از موارد به تازگی وارد این بازار شده‌اند را جلب کرده و در سال‌جاری برای بهره‌برداری از این فرصت، روانه بازار سرمایه کند.

ورود سرمایه‌ها به بازار سرمایه اتفاق مبارکی است که بسیاری از اقتصاددانان برای حمایت از تولید بر آن تاکید دارند؛ اما از سوی دیگر رشد سریع قیمت‌ها به‌ویژه در سهم‌های کوچک‌تر موجب شده تا برخی کارشناسان هشدار دهند که امکان شکل‌گیری حباب در بخشی از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس وجود دارد.

از منظر دیگر بخش عمده‌ای از سهم‌های کوچک در بورس با توجه به مساله تجدید ارزیابی دارایی‌ها وارد حباب قیمتی شدند، به‌طوری‌که در این زمینه تمام اثر تجدید ارزیابی دارایی‌ها روی سهم‌های خود را پیش‌خور کرده‌اند. به بیان دیگر تجدید ارزیابی دارایی‌ها باعث انتقال تورم بازارهای دیگر به بورس شده است و به همین علت ارزیابی بسیاری از فعالان این بازار این است که بسیاری از رشدهای صورت گرفته، واقعی نبوده و ناشی از تورم هستند. زیرا صادرات بسیاری از شرکت‌ها حتی با کاهش حجم و وزن، در سایه نوسان‌های شدید ارزی با رشد همراه بوده و به تعبیری اثر ریالی صادرات در صورت مالی شرکت‌ها بسیار زیاد بوده است. هرچند این سود، اقتصادی به معنی خلق ارزش افزوده نیست و در شرایط افت کیفیت تولید و صادرات، محقق شده؛ اما ارزش ریالی آن نسبت به سال‌های گذشته سه تا چهار برابر رقم خورده است.

اصلاح بازار سهام

کارشناسان این بازار معتقدند عقب‌گرد بورس در هفته پایانی شهریور متاثر از عوامل بنیادی و نقدینگی بود که براساس آن پایداری شاخص بورس شکسته شد و دماگر اصلی بازار در آخرین روز کاری هفته با عقب‌گرد به کانال ۲۹۴ هزار بازگشت.

اما در آغاز هفته جدید و ورود به نیمه دوم سال، اصلاح بازار سهام در کنار اوج‌گیری اخبار سیاسی منطقه با عرضه‌های پرفشار همراه شد که نتیجه‌ای از افزایش ریسک‌های سیستماتیک بود. از سوی دیگر ورود موج خبری جدید از سفر رئیس‌جمهور به نیویورک، ترکیبی از امواج شناسایی سود، حضور پررنگ نقدینگی و رفتار هیجانی اصلاح بازار سهام را رقم ‌زد.

بررسی معاملات انجام گرفته در آخرین هفته شهریور نشان می‌دهد که کفه انتقال مالکیت سهام از سمت بازیگران حقوقی به سمت حقیقی بوده است که این امر با توجه به رفتار تاریخی این سرمایه‌گذاران بر بروز واکنش‌های هیجانی دامن زد. از سوی دیگر تنش‌های سیاسی و عدم تاثیرگذاری مثبت عوامل بنیادی نظیر قیمت‌ ارز و نرخ‌های جهانی کالا نیز باعث شد تا گمانه‌ها مبنی بر امکان اصلاح کوتاه مدت تقویت شود.

همچنین اصلاح پرشتاب قیمت‌ها در هفته گذشته و نسبت مهم ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی به بیش از ۵۰ درصد که نسبت به قله تجربه شده در سال ۹۲، بیش از ۱۱ درصد بالاتر است از یک سو و لحاظ کردن خط میانگین رشد تاریخی که این امر به دلیل ورود شرکت‌های جدید و بزرگ‌تر شدن بازار سرمایه اجتناب‌ناپذیر است، از دیگر سو بیش از ۱۰ درصد بالای میانگین را رقم زده است. نسبت مقایسه‌ای دیگر ارزش دلاری بورس تهران است که در آخرین روزهای شهریور به مرز ۱۰۰ میلیارد دلار رسید که به پیک‌های تاریخی 10 ساله (محدوده ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار) بسیار نزدیک شده است. بنابراین پس از رشدهای شتابان اخیر نسبت‌های مزبور به محدوده پیک‌های تاریخی نزدیک شده‌اند که خود می‌تواند عاملی درجهت پیش‌بینی روند اصلاحی باشد.

در صورت حل احتمالی تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی؛ اعتماد به بورس و چرخش نقدینگی به سمت تولید، رشد بورس را در صدر بازارها قرار می‌دهد و این گزینه بیش از پیش خود را در اقتصاد ایران به عنوان نقطه‌ای امن برای جذب نقدینگی و رونق تولید تثبیت می‌کند

تحلیل‌های کارشناسی گویای آن است که تجارب بازار سرمایه نشان داده است که ارزندگی بازار سهام به دلیل عوامل بنیادی به اندازه‌ای قدرتمند و تاثیرگذار است که سخت‌ترین بحران‌ها و تهدید‌های سیاسی نه‌تنها نتوانسته باعث افت قیمت‌ها شود بلکه برخی از سریع‌ترین دوره‌های رشد بورس تهران در دوران نااطمینانی محیطی محقق شده است.

در شرایط عکس آن نیز در زمانی که قیمت‌های سهام از ارزش ذاتی فراتر رفته، اخبار سیاسی مثبت و غلبه‌ جو خوش‌بینی محیطی نه‌تنها نتوانسته رونق بازار را امتداد بخشد بلکه مقارن با دوره‌های رکود بازار نیز شده است.

رشد شاخص بورس در نیمه دوم سال ادامه خواهد داشت؟

در نیمه اول سال، بورس توانست با کمک مولفه‌هایی مانند جریان نقدینگی رشد قابل‌ملاحظه‌ای را ثبت کند، اما باید دید که آیا محرک‌ها در نیمه دوم سال نیز قادر خواهند بود که روند رشد بورس را در کانال‌های بالا حفظ کنند؟

در این زمینه برخی کارشناسان بازار معتقدند که بیش از رشد سهم صنایع آنچه در این میان تاثیر بازارسازی داشته است توجه به مورد تجدید ارزیابی دارایی‌ها است که با وجود کاهش قیمت جهانی و ثبات نرخ ارز، زمینه‌ساز جهش‌های اخیر شده و حتی در مواردی منجر به صعود سهام برخی شرکت‌ها خارج از روال واقعی شده است، چراکه در شرایط فعلی اکثر سهم‌ها عقب‌ماندگی خود را نسبت به قیمت دلار جبران کردند.

از سوی دیگر تحلیل روند بازار در نیمه نخست نشان می‌دهد که بازار سهام جذابیت‌های جدیدی را از محل افزایش سرمایه از سودهای انباشته شده برخی شرکت‌ها که آن را تقسیم نکرده‌اند، به دست آورده که بعد از تجدید ارزیابی دارایی‌ها در کنار طرح‌های توسعه‌ای معدنی‌ها و فولادی‌ها می‌تواند به‌عنوان محرک‌های تاثیرگذار برای نیمه دوم سال از آنها نام برد. بنابراین در کنار محدودیت‌های اعمال شده در سهام شرکت‌های بازار پایه، جریان پرفشار نقدینگی به سمت گروه‌های بنیادین بازار حرکت خواهد کرد.

در این زمینه عده‌ای از کارشناسان بازار نیز معتقدند که توجه به سه عامل بنیادی بازار جهانی، نرخ ارز و نسبت‌های ارزش‌گذاری نشان می‌دهد بورس تهران بدون تغییری در روند قیمت کامودیتی با فقدان محرک‌های جدی صعود مواجه است. بنابراین مستقل از رفتار سهامداران و قدرت پول‌های تازه که می‌توانند روندهای کوتاه‌مدت را متاثر کنند، سناریوی محتمل بورس در نیمه دوم سال استراحت زمانی خواهد بود.

شاخص کل بورس در ابتدای پاییز با ثبت جهش تاریخی واحدی وارد کانال ۳۱۱ هزار شد. بخشی از این جهش در ادامه خوش‌بینی بازارها به دستاوردهای سفر رئیس‌جمهور به نیویورک است که با ایجاد صف‌های طولانی خرید، ارزش معاملات خرد را به بالای سطح ۲ هزار میلیارد تومان رساند

در کنار تمامی این عوامل فاکتور روانی و رفتار جمعی مردم هم برای خرید سهام، در افزایش شاخص تأثیرگذار خواهد بود، چراکه بازارهای ارز و طلا، جاذبه خود را از دست داده‌اند و حوزه مسکن و ساختمان نیز در حال حاضر از قدرت نقدشوندگی بسیار کمی برخوردار است، بر این اصل بورس برای سرمایه افراد حقیقی و حقوقی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بازنشستگی بهترین محل برای سرمایه‌گذاری خواهد بود.

براین اساس در صورت حل احتمالی تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، اعتماد به بورس و چرخش نقدینگی به سمت تولید، رشد بورس را در صدر بازارها قرار خواهد داد و این گزینه بیش از پیش خود را در اقتصاد ایران به‌عنوان نقطه‌ای امن برای جذب نقدینگی و رونق تولید تثبیت خواهد کرد.