ساعت کار بازار فارکس + نکات کلیدی بهترین زمان معاملات در بازار فارکس
به تازگی کار در بازارهای مالی بین المللی به قدری بین اقشار مختلف در تمام جوامع مطرح و محبوب شده به نحوی که این بازارها در تمام ساعات شبانه روز فعالیت دارند . فعالیت در بازارهای بین الملل بسته به نوع بازار و نحوهی فعالیت هر معاملهگر در بازار در ساعات مختلفی انجام میشود در این مقاله ساعات باز شدن بازار معاملاتی فارکس را در جهان بررسی کردیم.
در راستای فعالیت در بازار، همیشه حداقل یک بازار باز است و چند ساعتی با تعطیلی بازار یک منطقه و بازار سایر مناطق نسبت به این تعطیلی با یکدیگر هم پوشانی دارند. دامنه بین المللی معاملات ارزی به این معنا است که همیشه معامله گرانی در سراسر جهان وجود دارند که تقاضای یک ارز خاص را مطرح و برآورده میکنند. همچنین در تجارت بین الملل توسط بانکهای مرکزی و مشاغل جهانی در سراسر جهان به ارز نیاز است. بانکهای مرکزی از سال ۱۹۷۱ که بازارهای ارز ثابت به دلیل سقوط استاندارد طلا متوقف شدند، به طور خاص به بازارهای ارز متکی هستند. از آن زمان، بیشتر ارزهای بینالمللی به جای اینکه به ارزش آموزش استراتژی قفل کردن معاملات طلا گره خورده باشند؛ “شناور” شدهاند.
ساعت کار فارکس به چه صورت است؟
توانایی بازار فارکس در معاملات ۲۴ ساعته تا حدودی به مناطق مختلف بین المللی مربوط میشود. به عنوان مثال وقتی میشنوید دلار آمریکا با نرخ مشخصی بسته شد؛ این بدان معناست که نرخ آن در حدود شروع کار بازار منطقهای نیویورک بوده است. تقاضا برای ترید در این بازارها به دلیل تمرکز بر بازار داخلی، آنقدر زیاد نیست که بتواند ۲۴ ساعته باز باشد. به عنوان مثال، به احتمال زیاد معاملات بسیار کمی در ساعت ۳ صبح در ایالات متحده انجام میشود.
مبلغی که روزانه در جدول زمانی بازار فارکس معامله میشود حدود ۵/۱ تریلیون است. اروپا از مراکز عمده مالی مانند لندن، پاریس، فرانکفورت و زوریخ تشکیل شده است. بانکها و موسسات و فروشندگان همه در هر یک از این بازارها معاملات فارکس را برای خود و مشتریان خود انجام میدهند.
روزانه، معاملات در بازار فارکس با باز شدن بازار استرالیا و پس از آن اروپا و سپس آمریکای شمالی آغاز میشود. با بسته شدن بازارهای یک منطقه، منطقه دیگر باز میشود یا در حال بازشدن است و به معامله در بازار فارکس ادامه میدهد. شروع ساعت کار بازار فارکس در این بازارها اغلب برای چند ساعت با هم تداخل پیدا می کنند که گاها منجبر افزایش حجم معاملات در این بازه از بازار فارکس میشود.
به عنوان مثال، اگر یک معامله گر فارکس در استرالیا ساعت ۳ صبح بیدار شود و بخواهد روی جفت ارزها ترید کند، از طریق بروکرهای فارکس مستقر در استرالیا قادر به انجام این کار نیست. اما او میتواند ترید مدنظر خود را از طریق بروکرهای اروپایی یا آمریکای شمالی انجام دهند. بازار فارکس را می توان به سه منطقه اصلی استرالیا، اروپا و آمریکای شمالی با چندین مرکز مالی عمده در هر یک از این مناطق اصلی تقسیم کرد. مطالعه آموزش استراتژی قفل کردن معاملات کنید: بهترین بروکر فارکس برای ایرانیان
بازارهای ارز بین المللی یا جفت ارزها از بان ک ها، شرکت های معاملاتی، بانک های مرکزی، شرکتهای مدیریت سرمایه گذاری، صندوقهای سرمایه گذاری و همچنین کارگزاران و سرمایه گذاران خرده فروشی فارکس در سراسر جهان تشکیل شده است. از آنجا که این بازار در چند منطقه زمانی به جز تعطیلات آخر هفته (شنبه و یکشنبه) فعالیت می کند در هر زمان میتوان به آن دسترسی داشت.
معاملات در زمینه جفت ارزهای بین المللی در واقع یک بازار واحد نیست بلکه شامل یک شبکه جهانی مبادلات و کارگزاران در سراسر جهان است. ساعات معاملات فارکس براساس زمانی است که معاملات در هر کشور شرکت کننده باز است. در حالی که مناطق زمانی ساعات خالی یکدیگر را پوشش میدهند، با این حساب بازه زمانی درخصوص ساعات شروع بازار فارکس به شرح زیر است:
لندن و نیویورک دو بازه زمانی شلوغ در انجام معاملات روی جفت ارزها در بازار فارکس هستند. دورهای که این دو جلسه معاملاتی با هم همپوشانی دارند(بعدازظهرها لندن و صبحها نیویورک) شلوغترین دوره انجام معاملات روی جفت ارزها است و بیشترین حجم معاملات در بازار، 6 تریلیون دلار است.
ساعت کار فارکس را دقیقتر بررسی کنیم
اما ساعت کار فارکس که به صورت ۲۴ ساعته است بدین معنی نیست که بی در و پیکر میباشد. این بازار نقطه شروع و پایانی دارد که نقطه شروع آن، ساعت شروع بازار استرالیا و نقطه پایان آن با زمان بسته شدن بازار نیویورک آمریکاست. در کلام بهتر ساعت کار فارکس به وقت ایران از ساعت ۱٫۳۰ دقیقه بامداد شروع میشود و تا ساعت ۱٫۳۰ دقیقه بامداد روز بعد ادامه پیدا میکند،یعنی این ساعت، ساعت بسته شدن بازار فارکس می باشد.
اهمیت زمان باز شدن بازار فارکس
اکنون سوال مهم این است که آیا دانستن بهترین زمان معامله در بازار فارکس و به نوعی دانستن ساعت باز شدن بازار فارکس یا بسته شدن آن برای ما چه اهمیتی دارد؟
برخی از تحلیلگران حرفه ای معتقد هستند که دانستن بهترین زمان ( شلوغ ترین زمان های معامله ) در بازار اهمیتی ندارد، زیرا برخی از معاملات دارای عمر چند روزه هستند و تنها در این نوع از معاملات قیمت جفت ارزهاست که حرف اول را می زند.
این سخن هم درست است و هم درست نیست! در واقع اگر بخواهیم از دید قیمتی به بازار نگاه کنیم، حرف این دسته از تحلیل گران درست است. چرا که از نظر تحلیلی، تنها عامل تعیین کننده قیمت است و اگر روند نمودار بر خلاف چیزی که تصور می شد حرکت کند، می توان با یک حد ضرر مناسب از معامله خارج شد. مطلب مرتبط: استاپ لاس یا حد ضرر در فارکس چیست؟
اما اگر بخواهیم بر اساس اصول سرمایه گذاری و معامله گری نگاه کنیم، یعنی همان چیزی که وارن بافت و بسیاری از معامله گران بزرگ دنیا به آن پایبند هستند، ارزش ذاتی باید معیار اصلی ما در معاملات باشد. اگر بخواهیم بر اساس ارزش ذاتی پیش برویم، ما ناچار هستیم که نزدیک ترین حالت به قیمت واقعی یک جفت ارز را در نظر بگیریم و این تنها در صورتی ممکن است که شما در زمان باز شدن بازار جفت ارز های مد نظر خود اقدام کنید.
ساعت باز شدن بازار جهانی طلا و تاثیر آن در بازار فارکس ( بهترین زمان معامله طلا در فارکس )
در واقع ساعت باز شدن بازار جهانی طلا مانند بازار فارکس به صورت ۲۴ ساعته و در ۵ روز هفته ( به جز شنبه و یک شنبه ) است. بنابراین بازار طلا به صورت کامل با بازار فارکس از نظر زمانی همپوشانی دارد. اما اگر بخواهیم کمی تجربی تر به بازار نگاه کنیم، از آن جایی که عمده ذخایر طلای دنیا در اختیار ایالات متحده آمریکا قرار دارد، این بازار آمریکاست که نقش اساسی در تعیین قیمت طلا در بازار دارد.
بنابراین اگر بخواهید بهترین زمان معامله طلا در فارکس را پیدا کنید، بهتر است به زمان باز شدن بازار آمریکا نگاه کنید. اگر بخواهیم به وقت ایران در مورد این زمان صحبت کنیم، بهتر است شما از ساعت ۶ تا نیم ساعت بعد از بامداد برای معامله طلا در بازار اقدام کنید.
یادتان باشد که بازار طلا بیشتر بر اساس ارزش ذاتی آن معامله می شود و کمتر معامله گران نوسان گیر و کوتاه مدت سراغ آن می روند. از این رو ساعت شروع بازار فارکس و همپوشانی آن با بازار آمریکا از اهمیت بالایی برای این دست از معاملات دارد.
ساعت باز شدن بازار فارکس و استراتژی شما
همانطور که مشخص است، اهمیت زمان باز شدن بازار فارکس به استراتژی شما بستگی دارد. اگر استراتژی شما مبتنی بر ارزش ذاتی جفت ارز یا اخبار باشد باید به زمان ورود خودتان در بازار هم دقت کنید، اما اگر تنها بر اساس چارت قیمتی و یا تحلیل تکنیکال بخواهید در بازار فعالیت کنید و بر اساس حد ضرر و حد سود خود بازار را تحلیل کنید، نیاز چندانی به دقیق شدن در زمان ورود به بازار ندارید.
از نظر علم اقتصاد هیچ کدام یک از این روش ها و استراتژی ها بر هم برتری ندارند. اما از نظر تجربی، ثابت شده است که سود پایدار در گرو عمل به استراتژی های مبتنی بر ارزش ذاتی است. با این حال این خود شما هستید که می توانید تصمیم نهایی را در این باره بگیرید. این موضوع را نیز به خاطر داشته باشید که داشتن یک استراتژی اشتباه بهتر از نداشتن استراتژی است. بنابراین قبل از هر چیزی استراتژی خودتان را مشخص کنید و بر اساس آن رو به جلو حرکت کنید.
بهترین ساعات ترید در فارکس
بسیاری از معاملهگران فارکس برای اولین بار در بازار حضور دارند، پس کاملا عادی است که آنها تقویم تعطیلات فارکس و تقویم های مختلف اقتصادی را نظارهگر باشند و با شور و اشتیاق در هر بازه ای از بازار حتی بدون شناخت از روند بازار در آن فعالیت کنند. آن ها در ۲۴ ساعت کار فارکس ، و مدت پنج روز در هفته را به عنوان یک روش مناسب برای انجام معاملات می دانند.
هنگامی که بیش از یکی از چهار بازار به طور همزمان باز باشد، جو معاملات افزایش خواهد یافت و به این معنی است که نوسانات جفت ارز ها بیشتر خواهد بود. هنگامی که فقط یک بازار باز باشد، جفت ارز تمایل دارد در یک پیپ حرکت قفل شود. مطالعه کنید: پیپ در فارکس چیست
بهترین زمان برای معامله، همزمان شدن ساعات باز و بسته شدن بازار در زمان معاملات بین بازارهای آزاد است. همپوشانی با دامنههای بالاتر، قیمت بالاتر و در نتیجه فرصت های بیشتری ایجاد میکند. به این مثال از ساعت کار جفت ارزها و هم پوشانی آنها در معاملات توجه کنید.
ایالات متحده/ لندن (ساعت کار فارکس: ۸ صبح تا ظهر): بیشترین برخورد بازارها در بازارها در بازارهای ایالات متحده / لندن رخ می دهد. طبق گفته Lien، بیش از 70 درصد از معاملات در صورت همزمان شدن این بازارها اتفاق می افتد زیرا دلار و یورو (یورو) دو ارز رایج برای معامله هستند. این زمان بهینه ترین زمان برای تجارت است زیرا نوسانات قیمتی بسیار زیاد است.
سیدنی / توکیو (ساعت کار بازار فارکس: ۲صبح تا ۴ صبح): این دوره زمانی به اندازه همپوشانی ایالات متحده / لندن بی ثبات نیست، اما با این وجود فرصتی برای معامله در دورهای با نوسانات بالاتر فراهم می کند. EUR / JPY جفت ارزی ایده آل برای هدف گذاری است، زیرا این دو ارز اصلی هستند که تحت تأثیر قرار می آموزش استراتژی قفل کردن معاملات گیرند.
لندن / توکیو (ساعت کار جفت ارز در فارکس: ۳ صبح تا ۴ صبح): این همپوشانی کمترین اقدام از سه مورد را نشان میدهد(بیشتر معاملهگران مستقر در ایالات متحده در این زمان بیدار نیستند)، و همپوشانی یک ساعته فرصت کمی برای تماشای تغییرات بزرگ است.
بهترین زمان برای معامله جفت ارزهای فارکس:
اولین بازاری که باز میشود بازار سیدنی استرالیا و آخرین بازاری که بسته می شود بازار بزرگ نیویورک در آمریکا است.
زمان هایی که دو بازار باهم باز باشند و در حال فعالیت معمولا بازار روند بهتری دارد و دانستن زمان باز و بسته شدن بازار های مالی برای یک معامله گر امری ضروری است.
معمولا در زمان بازار لندن و بازار نیویرک بیش ترین نقدینگی موجود در بازار است که از ساعت حدود ۱۰:۳۰ به وقت ایران با بازار لندن آغاز و تا حدود ساعت ۲۳:۳۰ به وقت ایران می باشد. در این بین زمانی که هردو بازار فعالیت میکنند بهترین تایم معامله می باشد که بیش از ۷۰% نقدینگی بازار فارکس است.
بهترین زمان برای معاملات طلا:
بهترین زمان برای معامله طلا XAU/USD بین ساعت های ۷:۰۰ الی ۱۷:۰۰ به وقت لندن یا ۱۰:۳۰ تا ۲۰:۳۰ به وقت ایران است. دلیل اینکه این بازه زمانی برای معامله طلا مناسب است این واقعیت است که در این بازه بیشترین نوسان در بازار بوجود می آید و موقعیت خوبی برای ترید کردن و کسب سود از بازار است. در این ۱۰ ساعت می توان ۱۰۰ الی ۱۵۰ پیپ سود از معامله XAUUSD کسب کرد.
بهترین ساعت کار فارکس برای یک تریدر ایرانی چه زمانی است؟
اما این که کدام ساعت کار فارکس میتواند برای یک تریدر مناسب باشد باید فاکتورهای مختلفی را در نظر گرفت. مهمترین فاکتوری که باید در نظر بگیریم استراتژی خودمان در بازار است. ما میخواهیم چگونه در بازار فارکس معامله داشته باشیم.
این استراتژی به ما نشان میدهد که ما به دنبال چه چیزی هستیم. اگر استراتژی ما میانمدت و بلندمدت باشد و به دنبال سودهای بزرگ در طول زمان هستیم باید با قیمت واقعیتر وارد معامله شویم. در این حالت بهترین ساعت کاری فارکس میتواند همان ساعتهای پیک حجمی که در بالا گفتیم باشد؛ اما اگر استراتژی ما به نحوی است که به دنبال نوسان گیری یا همان اسکالپ هستیم، به نظر در زمآنهای کم حجم بازار موقعیتهای بهتری نصیب ما میشود. البته در استراتژیهای مختلف میتوان روشهای مختلفی استفاده کرد که همه اینها میتواند ما را وادار به انتخاب ساعت کار فارکس برای خودمان کند.
فاکتور مهم دیگر که میتواند مشخص کند در کدام ساعت کار فارکس وارد معامله شویم، جفت ارزی است که میخواهیم آن را معامله کنیم، این که بازار کشورهای این جفت ارزها قرار است در چه ساعتی باز شود بیشترین تأثیر را در انتخاب ساعت بازار فارکس برای ما میگذارد؛ زیرا قیمت واقعی و اصلی جفت ارزها بر اساس بازار آن کشورها تعیین میشود. از آنجایی که بیشتر تریدرها دوست دارند با جفت ارزهای اصلی (جفت ارزی که یک سمت آن دلار است) وارد معامله شوند، بنابراین ساعت فعالیت بازار آمریکا که بین ۴ و نیم عصر تا یک و نیم بامداد است میتواند انتخاب مناسبی ساعت کار فارکس محسوب میشود.
اما همچنان نکات دیگری نیز در این مورد وجود دارد که سعی میکنیم در ادامه به آنها بپردازیم و آنها را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
انتخاب ساعت کار فارکس برای ترید
در بالا چند نکته و فاکتور مختلف برای انتخاب ساعت کار فارکس بیان کردیم و بر اساس آن فاکتور ساعت کار بازار فارکس به وقت ایران را مشخص کردیم؛ اما هنوز کارمان تمام نشده است. چند مورد و نکته دیگر در مورد انتخاب ساعت کار فارکس باقی مانده است.
یکی از مهمترین نکات در مورد ساعت کاری فارکس این است که بدانیم دقیقاً چه چیزی بیشترین تأثیر را روی این بازار میگذارد. بعد از بانک کشورها و بازار بورس آنها، این اخبار هستند که بیشترین تأثیر را در بازار میگذارند. شما به عنوان یک معاملهگر در بازار فارکس وظیفه دارید که اخبار را دنبال کنید و گوش به زنگ اخبارهای مختلف باشید. بر اساس تجربه مهمترین اخبار همیشه قبل از باز شدن بازار بورس آمریکا اتفاق میافتد. این موضوع میتواند دلایل بسیاری داشته باشد اما به هر حال این یک واقعیت تجربی است که به نظر باید به آن احترام گذاشت.
مورد و فاکتور مهم دیگر در مورد ساعت کار فارکس این است که خودمان به عنوان یک معاملهگر در چه ساعتی راحتتر هستیم و از نظر روانی آسودگی خاطر بیشتری داریم. در واقع نه تنها بازار فارکس بلکه تمام بازارهای سرمایه رابطه مستقیمی با روحیه و روان شما دارند.
اگر شما تحت فشار عصبی بخواهید معامله کنید و یا این که در زمآنهای آماده نبودن ذهنتان دست به معامله بزنید صد درصد بازنده خواهید بود. یکی از ایراداتی که به بازار بورس ایران وارد میدانند این است که ساعت کار این بازار درست در زمانی قرار گرفته است که غالب ادارات و کسبوکارها در آن ساعت مشغول فعالیت هستند و بیشتر فعالیتها در آن زمان صورت میگیرد. از این رو یک معاملهگر عملاً تمرکز کافی برای انجام معامله خود ندارد.
از این رو به نظر میرسد که همان ساعت کار فارکس که در بالاتر گفتیم، یعنی ساعت بین ۴ تا ۹ شب، میتواند بسیار ساعت مناسبی برای اکثر تریدرهای ایرانی باشد. البته شما بر اساس ویژگی شغلی و روحیه خودتان باید این ساعت کار فارکس را انتخاب کنید؛ اما یادتان باشد، بیش از هر فاکتوری این عامل بیشترین تأثیرگذاری را در موفقیتها شکست شما دارد.
کلام پایانی
ما در این مقاله سعی کردیم به طور کلی در مورد تایم بازار فارکس،ساعت شروع بازار فارکس و ساعات کار فارکس توضیخ داده و بدون این که بخواهیم به شما خط و ربطی از بهترین ساعت بازار فارکس بدهیم، فاکتورهای مختلف را مورد بررسی قرار دهیم؛ اما باید قبول کرد که مجموع این فاکتورها انسان را به این مفهوم میرساند که بهترین ساعت کار فارکس میتواند در همان زمانهایی باشد که بازارهای آمریکا و انگلستان همزمان در حال فعالیت میباشند. تیم بزرگ زدبورس با ارئه سیگنال فارکس در بهترین ساعات بازار ، ترید و کسب درآمد از این بازار را برای شما آسان میکند.
آشنایی با کلید های میانبر در متاتریدر + فیلم آموزش
به طور کلی کلیه بروکرها برای آن که مشتریان آن ها به بازار دسترسی داشته باشند و بتوانند عملیات خرید و فروش را انجام دهند اقدام به استفاده از نرم افزاری معاملاتی می کنند. به نوعی هر یک از کارگزاری ها تمام تلاش خود را به کار گرفته تا از طریق مهیا نمودن نرم افزاری کاربردی برای مشتریان خود در بازار ارز و فارکس از رقبا پیشی بگیرند.
طراحی و تولید این نرم افزارها از سوی کمپانی های مختلفی انجام می شود که از بین معروف ترین این نرم افزارها می توان متاتریدر را نام برد که بسیار پرکاربرد می باشد. این نرم افزار کاری از شرکت MetaQuotes می باشد که از سوی بروکرهای گوناگونی به کار برده می شود.
بی شک استفاده از نرم افزاری مناسب جهت تحلیل هر چه بهتر سهام چیزی است که تمامی تریدرها خواهان آن می باشند؛ از این رو به منظور تحلیل تکنیکال سهام نرم افزارهای بسیاری طراحی شده اند که در بین آن ها نرم افزار متاتریدر از محبوبیت بسیاری برخوردار است و می توان آن را جزو پرطرفدارترین نرم افزارها جهت تحلیل تکنیکال سهام دانست.
نرم افزار متاتریدر در واقع فرصت ایجاد اندیکاتورها و اکسپرتهای مورد نیاز را در اختیار تریدرها قرار خواهد داد و فرصت بسیار خوبی برای آزمایش استراتژی های تریدرها بر اساس دادههای تاریخی می باشد.
در نرم افزار متاتریدر معامله گر به خوبی قادر به استفاده از نمودارهای متعدد با تنظیمات و اندیکاتورهای گوناگون نظیر نمودارهای شمعی، میله ای، خطی خواهد بود.
می توان این گونه گفت که نرم افزار متاتریدر تمامی آن چه که تریدر برای تجارت نیاز خواهد داشت را در اختیار او قرار خواهد داد. از دیگر قابلیت های نرم افزار متاتریدر می توان امکان استفاده از ابزار خطی و ترسیمی و اندیکاتورها و دریافت اخبار و مشاهده نمودارها و نوسانات واقعی قیمتها را نام برد.
اما موضوع قابل بحثی که در این بین وجود دارد این است که با توجه به اهمیت نرم افزار متاتریدر و نیز کاربردهای فراوانی که برای معامله گران به همراه دارد، طراحان برای وقت آن ها ارزش قائل شده اند و تمام تلاش خود را برای راحتی هر چه بیشتر و بالا رفتن سرعت عملکرد کاربران به کار گرفته اند که از بین مهم ترین آن ها می توان به وجود کلیدهای میانبر متعدد اشاره نمود.
بی شک به هنگام کار کردن با هر نرم افزاری هر چه شما از کلیدهای میانبر آگاهی بیشتری داشته باشید و بتوانید از آن ها استفاده کنید بی شک سرعت عملکرد شما نیز افزایش پیدا خواهد نمود.
در نرم افزار متاتریدر نیز با توجه به اهمیت بالا بودن میزان سرعت عملکرد در بررسی وضعیت سهام، کلیدهای میانبر بسیاری در نظر گرفته شده است. در واقع شما این امکان را داشته تا با استفاده از کلیدهای میانبر ترکیبی با کلید CTRL، SHIFT، ALT و یا دیگر کلید ها راحت تر به همه چیز در این نرم افزار دسترسی داشته باشید.
در ادامه لینک ویدئویی آموزشی از آقای سینا بشیری آورده شده است که در آن به خوبی کلیدهای میانبر نرم افزار متاتریدر را آموزش داده است. در این ویدئو شما با 60 کلید میانبر در متاتریدر آشنا خواهید شد. در جدول زیر نیز همچنین عملکرد هر یک از این کلیدهای میانبر آورده شده است که می توانید از آن ها استفاده نمایید.
پرایس اکشن (Price action) چیست و چه کاربردی دارد؟
پرایس اکشن، به بیان ساده، یک استراتژی معاملاتی است که به تریدرها در بازارهای مالی، مخصوصا مارکت ارزهای دیجیتال، اجازه میدهد تا بازار را بخوانند و تصمیمات تجاری ذهنی خود را بر اساس حرکتهای اخیر و واقعی قیمت و نه بر اساس شاخصهای فنی اتخاذ کنند. در این مقاله از وبسایت ارز تودی قصد داریم معاملات پرایس اکشن را به بیان ساده برای شما بازگو کنیم.
پرایس اکشن چیست؟ (Price action)
پرایس اکشن قسمت مهمی از تحلیل تکنیکال است. این نوع تحلیل برای تریدرهایی که انتخابهای خود را بر اساس قیمت داراییها قرار میدهند، مناسب است. به هر حال، نوسانات قیمت در بازارهای مالی باعث سود یا زیان میشود، بنابراین پیشبینی درست قیمت ارزهای دیجیتال و اوراق بهادار یکی از نشانههای موفقیت است.
نحوه خواندن پرایس اکشن
امواج روند و امواج پولبک که بهعنوان امواج ایمپالس یا پیشرو و امواج اصلاحی نیز شناخته میشوند، هنگام معامله بر اساس حرکت قیمت تحلیل میشوند. هنگامی که تعداد امواج روند از امواج اصلاحی بیشتر باشد، روند پیشرفت میکند. تریدرها به جهت تعیین روند، به سوئینگ بالا، سوئینگ پایین و یا مدت زمان موجهای روند و پولبک نگاه میکنند. با توجه به این معیارها، قیمت در طول یک صعود، سوئینگهای بالاتر وسوئینگهای پایینتری ایجاد میکند. عکس آن نیز برای قیمت نزولی صادق است. خطوط روند بین خطوط حمایت و مقاومت در نمودار قیمت شناور میشوند و قلهها بین آنها قرار میگیرند.
به تصویر زیر که خطوط نمودار کندل استیک آمازون (AMZN) است نگاه کنید، این تصویر امواج اصلی بالا و پایین و تغییر روند نزولی و معکوس شدن به روند صعودی را نشان میدهد.
امواج قیمت همچنین میتوانند الگوهایی مانند محدوده (امواج با اندازه مساوی در حال افزایش و کاهش)، مثلث (امواج قیمت در حال کوچک شدن و کوچک شدن) و دامنه افزایش (سوئینگ بالاتر و سوئینگ پایینتر) ایجاد کنند.
در واقع روندها و الگوها عضو اصلی در پرایس اکشن هستند. تریدرها همچنین به نمودارهای کندل استیک برای سطوح و الگوهای عرضه و تقاضا توجه میکنند.
پرایس اکشن در فارکس
معاملات پرایس اکشن در همه بازارها از یک قانون پیروی میکند. با این حال، نکاتی وجود دارد که دانستن آنها مهم است. نکته اول این است که با وجود اینکه ارزهای دیجیتالی ۲۴ ساعته در حال معامله هستند، اما بعضی از جفتهای فارکس زمانی که بازر آنها بسته است، حرکت کمتری دارند. در ادامهی مقاله نحوه کار پرایس اکشن در بازارهای مختلف مانند بازارهای فارکس، سهام، شاخص و کالا را به شما آموزش میدهیم.
نحوه ترید عرضه و تقاضا به کمک پرایس اکشن
زمانی که فروشندگان زیادی وارد بازار میشوند، کاهش شدید قیمت و عدم بازگشت آن رخ میدهد که در آن مناطق عرضه قابل توجه است. تریدرها باید مراقب این موارد باشند، زیرا ممکن است فروشندگان هنوز در اطراف باشند و در صورت افزایش قیمت آماده فروش باشند و قیمت را دوباره به پایین بکشند. در جایی که خریداران زیادی به بازار میپیوندند، مناطق تقاضا شکل میگیرد. قیمت بالا رفته و از آن به بعد کاهش نمییابد. تریدرها به دنبال این هستند که ببینند اگر قیمت به آن سطح بازگردد، آیا بعد از خرید مجدداً افزایش مییابد یا خیر.
الگوهای معاملاتی پرایس اکشن
الگوهای ادامه دهنده
این الگوها در طول یک روند ظاهر میشوند. فرض کنید روند صعودی است و یک مثلث تشکیل شده است. قیمت به دلیل روند صعودی به طور قابل توجهی و به صورت صعود به سمت بالا میرود؛ زیرا روند صعودی است. همین موضوع در روند نزولی نیز صدق میکند. تکنیک این است که منتظر بمانید تا یک روند توسعه یابد، سپس منتظر بمانید تا یک الگو ظاهر شود، و در نهایت تنها در صورتی معامله کنید که قیمت در جهت روند از الگو خارج شود.
به مثال زیر توجه کنید:
الگوهای ریورسال
زمانی که قوانین یک روند صعودی یا نزولی شکسته میشود، ریورسال پرایس اکشن رخ میدهد. وقتی یکی از این اصول اساسی نقض شود، روند دچار مشکل میشود. اگر هر دو معیار نقض شوند، بسته به اینکه کدام امواج مشاهده میشود، روند برمی گردد.
به یاد داشته باشید که یک روند صعودی با سوئینگ بالا و پایینتر، نشان دهنده یک خطر است. زمانی که یک سوئینگ پایین را پایین میآورد، اگر قیمت پس از آن به سوئینگ پایینتری نیز رسید، یک ریورسال اتفاق خواهد افتاد. البته این امر احتمال برگشت را رد نمیکند و باعث میشود روند صعودی از سر گرفته شود. دادهها فقط نشان میدهند که یک ریورسال ممکن است رخ دهد. نمودار بالا یک تغییر قیمت از یک روند صعودی به یک روند نزولی و سپس بازگشت به یک روند صعودی را نشان میدهد.
استراتژیهای پیشرفته پرایس اکشن
استراتژی معاملاتی ریجکشن قیمت
زمانی که قیمت سعی میکند از یک سطح کلیدی عبور کند اما به دلیل اینکه نیروی کافی برای ادامه حرکت وجود ندارد، موفق به انجام این کار نمیشود، این موضوع به عنوان ریجکشن قیمت یا رد قیمت شناخته میشود. زمانی که این اتفاق رخ میدهد ممکن است حرکت خلافی انجام دهید. به همین دلیل در زمان ریجکشن قیمت به نکات زیر دقت کنید:
- قیمت به یک سطح بحرانی (عرضه، تقاضا، یا منطقه شکست الگو) نزدیک میشود.
- قیمت در حال نزدیک شدن است یا ممکن است در منطقه شکسته شود.
- هنگامی که حرکت قیمت شکسته میشود، قیمت به سمت دیگری میرود.
- کندل معمولاً لانگ تیل (long tail) دارد.
- فرصت برای ورود با حرکت قیمت به سمت دیگر فراهم میشود.
به پرایس ریجکشن در نمودار عرضه و تقاضای EUR/USD دقت کنید. کندلها دارای لانگ تیل هستند، که نشاندهنده تلاشهای شکستخورده قبلی است.
استراتژی پرایس اکشن رنکو (Renko)
نمودارهای رنکو از آجر تشکیل شدهاند که هر آجر زمانی ظاهر میشود که قیمت مقدار مشخصی افزایش یافته باشد. آجرها فقط در زوایای ۴۵ درجه ظاهر میشوند و تا زمانی که برعکس شوند به همان رنگ باقی میمانند. هنگامی که قیمت دو آجر در جهت دیگر حرکت میکند، به این حالت ریورسال گفته میشود و جالب است بدانید که در بازارهای پرطرفدار، نمودارهای رنکو مؤثر هستند.
نکته: اگر نمودار رنکو همان رنگ را حفظ کرد و روند ادامه داشت، تریدرها باید در معامله باقی بمانند. اما اگر معکوس شود، ممکن است زمان ترک معامله فرا رسیده باشد. بلوکهای رنکوی بالا که برای ساختن نمودار تسلا ایجاد شدهاند را در نظر بگیرید. این نمودار تریدرها را در طول روند صعودی در ماه مارس نگه داشته است.
استراتژی پرایس اکشن اسکالپینگ
روش معاملاتی که در آن سود و زیان به سرعت انجام میشود و معاملات فقط چند دقیقه آموزش استراتژی قفل کردن معاملات یا کمتر طول میکشند، اسکالپینگ گفته میشود. این روش مستلزم استفاده از ۳ تا ۵ پیپ حد ضرر و هدف ۵ تا ۱۰ پیپ در اسکالپینگ فارکس است. در بازار سهام، ممکن است برای به دست آوردن یا ریسک کردن چند سنت باشد. اسکالپینگ عبارت است از ورود و خروج سریع یک موقعیت به منظور سود بردن از نوسانات جزئی قیمت. نمودارهای یک دقیقهای معمولاً توسط اسکالپرها استفاده میشود.
تکنیک اسکالپینگ به این صورت است که در جهت روند معامله کنید و در طی یک پولبک زمانی که قیمت شروع به حرکت به سمت عقب در جهت روند میکند، وارد شوید. تریدرها معمولاً در این مواقع به دنبال الگوهایی مانند یک شمع در جهت روند، یک شمع را در جهت عقب نشینی هستند تا ورود کنند. در نمودار ۱ دقیقهای Alcoa [AA]، فلشها الگوهای فراگیر را نشان میدهند که نشاندهنده ورود احتمالی است. در حالی که این یکی از نمونههای تکنیک اسکالپینگ است، ممکن است از هر یک از تاکتیکها و اصول توصیف شده در پرایس اکشن استفاده شود.
استراتژی پرایس اکشن برای معاملات سوئینگ
یک استراتژی معاملاتی سوئینگ میتواند هر یک از تاکتیکهای پرایس اکشن ذکر شده در بالا را در بر بگیرد. تریدرهای سوئینگ، اغلب به دنبال تنظیمات معاملاتی در نمودارهای ساعتی، ۴ ساعته و روزانه هستند، در حالی که ممکن است ورودی بازار خود را در نمودارهای ۱۵ دقیقه یا ۵ دقیقه تنظیم کنند.
بیایید به نمونهای از عرضه و تقاضا و همچنین معامله با روند نگاه کنیم. در این نمودار ۴ ساعته USD/CAD، یک رکود کلی وجود دارد. همانطور که میبینید، قیمت افزایش مییابد، در یک سوئینگ بالا قرار میگیرد، قبل از اینکه به بالاترین حد قبلی برسد، به یک روند نزولی کوتاه مدت سقوط میکند. از آنجایی که روند نزولی است، قیمت وارد منطقه عرضه میشود. در صورتی که قیمت وارد منطقه عرضه شود، از قیمت قبلی خود بالاتر میرود. اگر قصد خرید یک سهام را دارید، قبل از شکستن تثبیت به سمت نزولی، منتظر یک الگوی نزولی باشید تا قیمت تثبیت شود. فلش نشان دهنده شکست تثبیت است که در این مورد به سمت نزول پیش میرود.
حد ضرر و حد سود در معاملات پرایس اکشن
برای کنترل ریسک میتوانید از گزینه حد ضرر استفاده کنید. زمان معاملات لانگ، یک حد ضرر یا استاپ لاس زیر آخرین سوئینگ پایین قرار میگیرد. برای معاملات شورت میتوانید آن را در آخرین سوئینگ بالا قرار دهید. این امر از کاهش بیش از حد قیمت یا بالا رفتن بیش از حد در هر دو مورد جلوگیری میکند. هنگامی که آجرها در نمودارهای رنکو جهت معکوس و تغییر رنگ میدهند، میتوانید از آن خارج شوید.
تریدرهای پرایس اکش، باید سود خود را قفل کنند. این کار به چند روش امکانپذیر است. استفاده از نسبت ریسک به پاداش یکی از سادهترین تکنیکها است. اگر در معاملات اسکالپ ۰. ۰۵ دلار به ازای هر سهم ریسک کنید، ۰. ۱۰ دلار سود خواهید داشت.؛ یعنی نسبت ریسک به پاداش ۲: ۱ است. اسکالپینگ معمولاً با نسبت ۱. ۵: ۱ یا ۲: ۱ انجام میشود. تریدرهای سوئینگ معمولاً از نسبت ۱: ۳ یا بیشتر استفاده میکنند. اگرچه هر تریدر خود میتواند این نسبت را تعیین کند.
یک روش دیگر خروج با استفاده از خود پرایس اکشن است. به این صورت که اگر معاملهای را به این دلیل شروع میکنید که بازار در حال کاهش است، تا زمانی که روند معکوس شود در آن بمانید. پس پرایس اکشن به نشانههایی مبنی بر تغییر بازار، زمان خروج را مشخص میکند. اگر در زمان عرضه وارد میشوید، با تقاضا خارج شوید؛ و اگر نزدیک یک تقاضا وارد میشوید، نزدیک عرضه معامله را ترک کنید.
بهترین اندیکاتورها برای معاملات پرایس اکشن
معمولاً تریدرهای پاریس اکشن از اندیکاتورها استفاده نمیکنند، مگر برای شناسایی حد ضرر، حد سود و سطوح ورود. اندیکاتورها میتوانند به عنوان تأییدی برای آنچه تریدرها در بازار مشاهدده میکند، عمل کنند.
اصلاحات فیبوناچی
در نمودار، اصلاح فیبوناچی از پایین به یک بالا (در یک روند صعودی) یا از بالا به یک پایین (در یک روند نزولی) رسم میشود. خطوط رسم شده نشان دهنده مکانهایی هستند که قیمت میتواند مجدداً افزایش یابد. سطوح ۲۳.۶ درصد، ۳۸.۲ درصد، ۵۰ درصد، ۶۱.۸ درصد و ۱۰۰ درصد هستند. پولبکها در یک روند قوی معمولاً کم عمق هستند و در اکثر مواقع به ۳۸.۲ درصد میرسند. پولبک بیش آموزش استراتژی قفل کردن معاملات از ۵۰ درصد و ۶۱.۸ درصد در اکثر روندها رایج است.
نمودار بالا روند صعودی را نشان میدهد. ابزار اصلاح با استفاده از آخرین موج بالا ترسیم میشود. از آنجایی که قیمت در حال افزایش است، ۱۰۰ درصد در پایین حرکت و ۰ درصد در بالا قرار میگیرد. اگر قیمت در حال کاهش است، میتوانید از استراتژی مخالف استفاده کنید و انتظار سقوط بیش از ۵۰ درصدی را داشته باشید. سپس، همانطور که قبلاً گفته شد، منتظر یک سیگنال ارز دیجیتال باشید. پس از سقوط قیمت به زیر سد ۶۱.۸ درصد، افزایش قابل توجهی به سمت صعود وجود دارد. این موضوع ممکن است، سیگنالی برای خرید باشد.
شاخص قدرت نسبی (RSI)
شاخص قدرت نسبی (RSI) موقعیت قیمت را در محدوده قیمتی ۱۴ دوره محاسبه میکند. قیمت زمانی که RSI در بالای ۷۰% قرار دارد، در محدوده بالا است. قیمت در محدوده پایینتر از جایی است که معاملات در ۱۴ بار قبلی زیر ۳۰٪ است. در طول روندها، تریدرها منتظر خروج قیمت از این مناطق برای تأیید معاملات هستند.
اگر RSI به زیر ۳۰ رسید و سپس از آن بالاتر رفت، تریدرها سعی میکنند در طول یک صعود خرید کنند. هنگامی که RSI از ۷۰ بالاتر میرود و در طول یک رکود به پایین میآید، معامله گران به سمت معاملات شورت میروند. نمودار نفت در مثال را در نظر بگیرید. در همان زمان که حرکت قیمت و اصلاح فیبوناچی نشانه ورود بود، RSI به زیر ۳۰ رفت و سپس دوباره به بالای صفحه بازگشت.
اسیلاتور تصادفی (اسکوکاستیک)
استوکاستیک جهت شناسایی نقاط عطف و تأیید سیگنالهای پرایس اکشن استفاده میشوند. تقریباً مشابه با RSI است. دو خط دراندیکاتور تصادفی وجود دارد: استوکاستیک و خط سیگنال. از آنجایی که خط سیگنال یک میانگین متحرک تصادفی است، کندتر حرکت میکند.
تریدرهایی که به دنبال معامله سیگنال پرایس اکشن هستند، باید به دنبال تصادفی برای عبور از خط سیگنال باشد. آنها باید منتظر بمانند تا سیگنال حرکت قیمت و استوکاستیک از خط سیگنال قبل از ورود به یک معامله لانگ افزایش یابد. در نمودار بالا، استوکاستیک اطلاعات قابل مقایسهای را به RSI ارائه میدهد.
نتیجه پایانی
آیا معاملات پرایس اکشن سودآور است؟ سود، مانند هر روش یا ابزار معاملاتی دیگری، با نحوه استفاده از آن تعیین میشود. معاملات پرایس اکشن نشان داده است که برای بسیاری از سرمایهگذاران و معامله گران موفق سودآور بوده است. اما برای تریدهایی که تنها به نمودارها نگاه میکنند و عناصر اساسی مانند شاخصهای اقتصادی و اخبار مهم را نادیده میگیرند، ممکن است تأثیرات مثبت یا منفی را در معاملات خود تجربه کنند. با این حال به یاد داشته باشید که تریدهای موفق در پرایس اکشن وجود دارند، اما برای تبدیل شدن به یکی از این افراد موفق یادگیری تاکتیکهای پرایس اکشن و شناسایی روندها، الگوها و ریورسالها الزامی است.
سوالات متداول
آنالیز Price Action چیست؟
پرایس اکشن، نوعی از تحلیل تکنیکال است که به دنبال دلیل رخ دادن اتفاقات مختلف در بازار است و به پیشبینی قیمتها در بازار کمک میکند.
در تحلیل پرایس اکشن از چه ابزارهایی استفاده میشود؟
بیشتر تحلیلگران در آنالیز پرایش اکشن از ابزاری همچون میانگین متحرک، خط روند و دامنه معاملاتی استفاده میکنند.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با پرایس اکشن نوشته شده است و ارز تودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.
راهنمای جامع مقیاس گذاری در فارکس
مقیاس گذاری یا مقیاس دهی (Scaling) در بازارهای مالی به ویژه فارکس یکی از تکنیکهای حرفهای در معامله گری است؛ حالا که در مورد نحوه قرار دادن حد ضرر و حجم پوزیشن در دروس قبل یاد گرفتید، زمان آن است که کمی معاملهگری خود را خلاقانهتر کنید. شاید تا به حال با مفاهیم ورود و خروج پلهای آشنا باشید. این اصطلاح در دنیای حرفهای معاملهگری به مقیاس گذاری (Scale in, Scale Out) موسوم است.
مقیاس گذاری چیست؟
مقیاس گذاری به زبان ساده یعنی اضافه/کم کردن واحدهای حجم پوزیشنی که باز است. اسکیلینگ میتواند به مدیریت ریسک کلی شما کمک کند، مثلاً سیو سود کردن یا افزایش پتانسیل سود. البته، وقتی شما به حجم پوزیشن خود اضافه/کم میکنید، معایبی نیز وجود دارد.
در این درس به شما در مورد مزایا و معایب مقیاس گذاری، آموزش خواهیم داد.
شما باید روش صحیح و اصولی این کار را یاد بگیرید زیرا اگر به درستی اجرا نشود ممکن است اکانت شما را نابود کند.
مزایای مقیاس گذاری
بزرگترین مزیت این تکنیک، از بعد روانشناسی است. این تکنیک بار کمالگرایی در نقاط ورود و خروج را از دوش شما برمیدارد. هیچکس به طور دائمی قادر به پیشبینی دقیق مناطق برگشتی در بازار نیست. اینکه همیشه منتظر بهترین و بینقص ترین ورودها باشید، به نحوی باعث دلهره و اضطراب میشود.
بهترین مناطق، مناطق حمایت و مقاومتها یا تغییرات مومنتوم و شکستها است. شما میتوانید بخشی از حجم مد نظر را در این مواقع وارد کنید یا بخشی را خارج کنید. اینکه دقیقاً نقطه زنی نکنید، بار روانی شما را کم میکند؟ درست است؟
در روی دیگر سکه وقتی بخشی از سود را سیو کنید، باری از روی دوش شما برداشته میشود و اگر در جهت حرکت پوزیشن باز خود، به حجم آن اضافه کنید، باعث میشود سود شما بیشتر شود.
معایب مقیاس گذاری
بزرگترین عیب اسکیلینگ زمانی است که شما به حجم پوزیشن خود اضافه میکنید. آیا میتوانید حدس بزنید روی دیگر این کار چیست؟
درست حدس زدید، شما ریسک کلی خود را افزایش دادهاید.
به یاد داشته باشید که تریدرها اول مدیران ریسک هستند و اگر از عهده این وظیفه به درستی برنیایند، مقیاس گذاری میتواند حسابشان را دود کند!
نحوه Scale Out کردن پوزیشن
همانطور که در بالا توضیح دادیم، اسکیل اوت کردن مزایای زیادی از جمله کم کردن ریسک پوزیشن را داراست. شما با این کار خود را از شر فکر کردن به سود یا ضرر خلاص میکنید. به زبان تریدهای ایرانی این کار همان سیو سود است!
وقتی از این روش با استاپ لغزنده یا Trailing Stop استفاده میکنید، فایده آن قفل کردن سود شما و داشتن یک معامله ریسک فری است (معاملهای که نتیجه آن در بدترین حالت، سر به سر است)
ما با یک مثال، نحوه این کار را توضیح میدهیم.
مثال: Scale Out کردن EUR/USD
فرض آموزش استراتژی قفل کردن معاملات کنید شما یک حساب $10,000 دارید و یک پوزیشن فروش با حجم ۰.۱ لات روی EUR/USD در قیمت 1.3000 باز کردهاید.
شما حد ضرر خود را در 1.3100 قرار داده و حد سود شما روی ۳۰۰ پیپ پایینتر یعنی در 1.2700 است.
اگر حجم شما ۰.۱ لات بوده و حد ضرر شما ۱۰۰ پیپ باشد، ریسک کلی شما $100 یا 1% حساب شما خواهد بود.
چند روز بعد، یورو دلار به سمت 1.2900 حرکت کرده که معادل ۱۰۰ پیپ در جهت پوزیشن شما است. این یعنی شما $100 یا 1% در سود هستید.
ناگهان، فدرال صحبتهای کبوتری میدهد که با عث ضعیف شدن دلار در کوتاه مدت میشود.
شما با خود فکر میکنید، «این میتواند فروشندگان دلار را به بازار برگرداند و من نمیدانم آیا EUR/USD به ریزش ادامه میدهد یا خیر … باید کمی سیو سود کنم.»
شما تصمیم میگیرید نصف پوزیشن فروش خود را که معادل ۰.۰۵ لات است، در نرخ حاضر یعنی 1.2900 ببندید.
این کار $50 از سود را در حساب شما حفظ میکند.
این کار باعث میشود یک پوزیشن باز فروش با حجم ۰.۰۵ لات همچنان باقی بماند. از اینجا به بعد میتوانید همین پوزیشن را ریسک فری کنید (یعنی حد ضرر را به نقطه سربه سر جابجا کنید) د مثال ما این عدد برابر 1.3000 است.
به این نوع معامله اصطلاحاً معامله رایگان میگویند زیرا حتی اگر قیمت برگردد و حد ضرر شما را بزند، شما بدون هیچ ضرری (حتی شاید با کمی سود) از آن خارج شدهاید.
این نکته نیز واضح است که استفاده از این روش، سود نهایی شما را کم میکند.
یعنی اگر EUR/USD تا عدد 1.2700 به ریزش ادامه میداد و شما نصف حجم را سیو سود نمیکردید، سود شما برابر با $300 میشد.
اما به جای آن شما نصف پوزیشن را در ۱۰۰ پیپ سود بستید به همین دلیل پوزیشن باز شما که تا ۳۰۰ پیپ حرکت کرده بود به شما $150 دلار دیگر داده است.
روی هم رفته با اسکیلینگ شما ۲۰۰ دلار و بدون آن ۳۰۰ دلار سود کرده بودید.
در تصویر زیر این اتفاقات را در دو حالت میبینید:
تصمیم اینکه قسمتی از سود را سیو کنید با خود شماست… بهتر است مزایا و معایب این روش را سبک و سنگین کنید.
در این مثال، اگر دست به پوزیشن نمیزدیم، سود بیشتری نسبت به اجرای تکنیک مقیاس گذاری، عایدمان میشد.
کدام روش برای شما بهتر است؟
۵۰٪ سود بیشتر یا سر راحت گذاشتن بر بالش در شب؟
یادتان باشد، همیشه امکان دارد بازار فراتر از تارگت حد سود شما برود و جیرینگ جیرینگ به حساب شما اضافه کند.
همیشه وقتی یک معامله را دستکاری میکنید، باید حواستان به موارد زیادی باشد. این تکنیک نیاز به تسلط و تمرین دارد و در نهایت شما به نقطه راحتی خود در این روش خواهید رسید.
حالا که سیو سود پلهای یا Scale out را فهمیدید زمان آن است تا اضافه کردن پلهای به حجم پوزیشن را بیاموزید:
نحوه Scale In کردن پوزیشن
خب حالا به بخش جالب ماجرا رسیدیم. از این نظر جالب زیرا بر اساس این تکنیک، استراتژیهایی نظیر مارتینگل نیز ساخته شدهاند. اگر نمیدانید این اصطلاح به چه معناست اصلاً نگران نباشید زیرا در ادامه به بررسی این تکنیک میپردازیم.
در سناریو اول، معاملهای را بررسی میکنیم که در خلاف جهت رفته (شما در ضرر هستید) و شما به حجم پوزیشن اضافه میکنید تا ضرر را جبران کنید.
اضافه کردن حجم به پوزیشن در ضرر به تسلط و مهارت بسیار بسیار بالایی نیاز دارد و به همین دلیل از نظر من اصلاً نباید توسط یک تریدر تازهکار انجام شود.
اگر پوزیشنم به صورت واضح، یک پوزیشن ناموفق و در ضرر است، چرا به حجم آن اضافه نکنم تا بیشتر در ضرر روم؟؟؟ منطقی نیست درست است؟ پس اصلا به فکر اضافه کردن به حجم پوزیشن در ضرر نباشید (زمانی که ریسک کل زیاد میشود)
حالا دلیل اینکه این روش را در این بخش توضیح میدهیم این است که، اگر شما پوزیشن اول را به صورت پلهای و با خرد کردن حجم بر اساس مدیریت سرمایه وارد شده باشید، پس باید مجموع ریسک معامله اول و ریسک حجم جدیدی که میزنید باز هم برابر با ریسک کل شما بر اساس مدیریت سرمایتان باشد. متوجه شدید؟
یعنی در اینجا ما قرار نیست با وجود وارد شدن کل ریسک در پوزیشن اول، باز هم به حجم پوزیشن در ضرر اضافه کنیم چون اینکار ریسک را بالاتر میبرد.
برای اینکه بتوانیم از این تکنیک استفاده کنیم، چند قانون معین را باید دنبال کنیم تا ترید نهایی ایمن بماند:
- حد ضرر، واجب است و باید حتماً قرار داده شود.
- سطوح ورود به پوزیشن (سطوح حمایت و مقاومت افقی و خطوط روند و …) باید از قبل مشخص باشد، نه اینکه به صورت هردمبیل هر جا دلمان خواست به حجم اضافه کنیم.
- حجمهای پوزیشن باید از قبل برنامهریزی شده باشد و ریسک کل پوزیشنها نیز باید برابر ریسک کلی بر اساس مدیریت سرمایه شما باشد.
مثالی از یک معامله
بیایید به یک مثال ساده بپردازیم:
در چارت بالا، به وضوح مشخص است که قیمت از 1.3200 به سمت پایین حرکت کرده و سپس بازار یک منطقه تراکمی بین 1.2900 تا 1.3000 را تجربه کرده و سپس از پایین شکسته است. بعد از اینکه یک کف در محدوده 1.2700 تا 1.2800 ساخته، قیمت در حال اصلاح و پولبک به سمت منطقه شکسته شده است.
حالا فرض کنیم که شما برای اینه قیمت، یک حرکت نزولی دیگر را پیشبینی کردهاید اما کاملاً در مورد همان نقطه برای ورود مطمئن نیستید.
چندین سناریو برای ورود ممکن است:
سناریوی ورود ۱:
در منطقه شکسته شده 1.2900 و در زیر منطقه رنج، بفروشید.
عیب ورود در این منطقه این است که ممکن است قیمت ممکن است بالاتر رود و شما شانس ورود در قیمت بالاتر را از دست بدهید.
سناریوی ورود ۲:
صبر کنید تا قیمت به بالای منطقه رنج برسد (1.3000) که امکان دارد از لحاظ روانشناسی بازار به آن برسد زیرا یک سطح مهم است.
اما اگر صبر کنید تا ببنید آیا بازار به این سطح میرسد یا خیر، امکان دارد بازار زودتر برگردد و شما شانس ورود به روند نزولی را از دست بدهید.
سناریوی ورود ۳:
میتوانید صبر کنید که قیمت منطقه مقاومتی را آزمایش کند و بعد از آنکه به زیر 1.2900 رسید، وارد معامله شوید.
این سناریو، محافظهکارانهترین سناریو است. دلیل آن این است که شما تأییدیه برای ورود مجدد فروشندگان را دارید اما همچنان شانس ورود در قیمت بالاتر را از دست دادهاید.
سناریوی ورود ۴:
چرا در هر دور سناریو بالا که گفته شد وارد نشوید؟ این کار ممکن است. نه؟ البته یادتان نرود که حتماً پلن ورود را از قبل بچینید.
تعیین نقطه بی اعتباری (حد ضرر)
بیایید در مورد قرار دادن نقطه حد ضرر صحبت کنیم. برای سادگی فرض کنید شما عدد 1.3100 را به عنوان یک سطح در نظر گرفتهاید که نشان میدهد معامله شما قرار نیست به سود شما تمام شود.
این جایی است که شما باید از ترید خارج شوید.
تعیین سطوح ورود
دوم باید سطوح ورود به پوزیشن را تعیین کنیم. در هردو سطح 1.2900 و 1.3000 حمایت/مقاومتی داریم پس باید در این بخش به پوزیشن اضافه کنید.
پس به طور خلاصه ۲ منطقه را برای اضافه کردن به پوزیشن پیدا کردیم.
تعیین حجم پوزیشنها
در سومین مرحله، ما حجم صحیح برای پوزیشن را محاسبه میکنیم تا سطح ریسک خود را در منطقه امن نگه داریم.
فرض میکنیم شما یک حساب $5000 دارید و تنها میخواهید ۲٪ ریسک کنید. این یعنی شما باید $100 را ریسک کنید (۲ درصد از ۵۰۰۰ دلار)
ستاپ معاملاتی با مقیاس گذاری
در اینجا یک ستاپ را بررسی میکنیم:
یورو دلار را در قیمت 1.2900 با ۲۵۰۰ واحد میفروشیم.
بر اساس ماشین حساب محاسبه پیپ، ۲۵۰۰ واحد EUR/USD یعنی ارزش هر پیپ حرکت در بازار برابر با $0.25 است.
با قرار دادن حد ضرر در 1.3100، شما یک حد ضرر ۲۰۰ پیپی در این پوزیشن دارید و اگر حد ضرر شما خورده شود، ۵۰ دلار ضرر خواهید کرد.
یورو دلار را در قیمت 1.3000 با ۵۰۰۰ واحد میفروشیم.
باری دیگر، بر اساس ماشین حساب پیپ خود، ۵۰۰۰ واحد از یورودلار یعنی ارزش حرکت هر پیپ در ترید شما $0.50 است.
با حد ضرر شما در 1.3100 شما حد ضرر ۱۰۰ پیپی در این پوزیشن دارید و اگر زده شود، ۵۰ دلار ضرر خواهید کرد.(۲۰۰ پیپ حد ضرر)
با ترکیب این دو پوزیشن اگر حد ضرر شما بخورد، در مجموع $100 ضرر خواهید داشت.
در واقع ما با این تکنیک در اولین جایی که فکر میکردیم نقطه ورود است وارد شده و سپس در نقطه دوم نیز با مقداری دیگر وارد شدیم بدون اینکه به درصد ریسک کلی ما دست بخورد.
نحوه استفاده از تکنیک مقیاس گذاری در پوزیشنهای در سود
حالا که اضافه کردن حجم به پوزیشن ضررده را متوجه شدید، زمان آن است که به حجم پوزیشن سودده خود برای کسب سود بیشتر اضافه کنیم.
قوانین اضافه کردن حجم به پوزیشن سودده:
- سطوح ورود را برای اضافه کردن حجم از قبل تعیین کنید.
- ریسک خود را با توجه آموزش استراتژی قفل کردن معاملات به تمام حجمهای اضافی محاسبه کنید.
- حد ضرر را برای رشد پوزشین، تریل (Trail) کنید تا به سود خود اجازه رشد دهید.
مثال معاملاتی
برای توضیح بیشتر این استراتژی، اجازه دهید یک مثال با یک ترید بزنیم.
فرض کنید «علی» یک تریدر روندی است و در یورودلار منتظر موقعیت است و بعد از دیدن یک منطقه رنج، او حدس میزند که قیمت از بالا میشکند و به او اجازه میدهد که برای خرید این جفت ارز در قیمت 1.2700 اقدام کند.
ابتدا، او میبینید که ناحیه رنج اخیر به زیر 1.2650 نیامده است پس تصمیم میگیرد که باید حد ضرر را در زیر 1.2600 قرار دهد.
علی همچنین فکر میکند به دلیل آنکه در منطقه 1.3000 یک ناحیه مقاومت قوی داریم، برای قرار دادن حد سود مناسب است.
با ۱۰۰ پیپ حد ضرر و ۳۰۰ پیپ حد سود، ریسک به ریوارد او برابر 1:3 خواهد شد.
او معمولاً در هر ترید ۲ درصد بالانس ریسک میکند، اما در این موقعیت به اطمینان رسیده که یک معامله خوب در پیش است به همین دلیل تصمیم میگیرد اگر بازار به نفع او حرکت کرد، به حجم اضافه کند.
او تصمیم میگیرد که به ازای هر ۱۰۰ پیپ حرکت بازار، به حجمش اضافه کند و همچنین حد ضررش نیز Trail کند. به دلیل اینکه او تصمیم به اضافه کردن به حجم پوزیشن دارد، حجم پوزیشن اولیه را با ۱٪ ریسک وارد میکند.
با یک حساب فرضی $10,000 علی میتواند $100 ریسک کند.
با توجه به تصمیماتی که گرفته زمان انتخاب حجم پوزیشن است که برابر با ۰.۱ لات خواهد بود. او میتواند ۰.۱ لات دیگر نیز بالاتر وارد شود.
حالا در تصاویر زیر، روند حرکت بازار و اضافه کردن حجم علی را با هم میبینیم:
این مثال ساده طرز استفاده از تکنیک اضافه کردن به حجم پوزیشن یا Scale In در پوزیشن سودده را نشان میدهد.
نکته حائز اهمیت این است که بدانید اضافه کردن به حجم پوزیشن فقط به درد بازارهای روند دار است.
چون شما به حجم پوزیشن اضافه میکنید، نقطه ورود میانگین شما نیز همگام با قیمت بالا یا پایین میرود (در این مثال میانگین بالا میرود).
این روش باعث میشود در صورت برگشت قیمت در خلاف جهت شما، زودتر در ضرر بروید پس باید به صورت کامل حواستان به اجرای آن باشد.
در آخر این نکته نیز مهم است که شما با اضافه کردن به حجم آموزش استراتژی قفل کردن معاملات پوزیشن در حقیقت از مارجین آزاد خود استفاده میکنید.
اهمیت استراتژی خروج 3
بر اساس اطلاعاتی که در قسمت اول ودوم این مجموعه مورد بحث قرار دادیم؛ روش شخصی ام را در مدیریت خروج در معاملات میان روزی کوتاه مدت به بحث می گذارم.
بهترین راه برای این کار این است که ابتدا ببینیم هدف من از معامله گری چیست، چطور حرکت بازار را انتخاب می کنم و چه نیازهای روانشناسی دارم که باید با دیدن مدیریت معامله و خروجها ارضا شود.
در ابتدا، با معاملات روزانه ام می خواهم به چه چیزی برسم؟
هدف نهایی من رسیدن به در آمد ثابت آموزش استراتژی قفل کردن معاملات است. من نوسان گیری نمی کنم که با معاملات گلهای بزرگی بزنم. البته اگر بشود، خوب است ولی هدفم این نیست.
I am not swinging for the big home run trades
من برای کسب درآمد مستمر معامله گری می کنم، پذیرفته ام که همه روز ها با سود به پایان نمی رسد، ولی باید ببینم که در هفته و بدون شک در ماه سودده بوده ام. پس نمی توانم منتظر حرکتهای بزرگ شوم. سوینگهای کوچک را معامله می کنم و به دنبال درآمد مستمر هستم.
بنابراین در تدوین استراتژی خروجم باید به الزامات درآمد مستمر، یعنی در صد بالای معاملات برنده، توجه کنم.
و کنترل سختگیرانه ریسک، در طراحی استراتژی خروج فاکتورهای مهمی هستند. در برخی موارد معامله گران فکر می کنند که این الزامات بر ضد همدیگر اند. در صد بالای معاملات موفق با وسیع کردن حد توقف بدست می آید و این با شرایط ما ممکن نیست، چرا که ما باید ریسک را در کمترین میزان ممکن نگه داریم. من پذیرفته ام که ماهیت آرایشهای معاملاتی من حضور در نواحی حمایت و مقاومت، برای اطمینان از ورود با احتمال موفقیت بالاست. در چنین حالتی، حد ضرر های من می تواند تا جایی که حرکت بازار اجازه می دهد تنگ شود. به علاوه، برای حداقل کردن ریسک، هیچ معامله ای که شخصیت معاملاتی من را در خطر قرار دهد مجاز نمی باشد. میانگین نسبت برد به باخت باید طوری تحت کنترل باشد که میانگین ضرر به آسانی با میانگین سود پوشش داده شود. و نباید به گونه ای باشد که یک ضرر همه سود یکی از روزهای سودده را بپوشاند.
بازار من چگونه حرکت می کند؟
یکی از خوانندگان اخیرا می پرسید که آیا من به اینکه می گویند ” روند دوست شماست” اعتقاد دارم؟
خوب، اگر این گفته درست باشد ، من فکر می کنم که در واقع دوست بی وفایی است. به نظر من معامله گری در جهت روند از نظر روانشناسی بسیار مشکل است، چرا که درصد معاملات برنده پایینتر است و معامله گران روند باید حرکات بریده بریده را به انتظار یک حرکت بزرگ تحمل کنند.
عقیده متداول دیگر این است که در بازارهای فارکس روند خوبی دارند.شاید در چارچوبهای زمانی بزرگ صحیح باشد، ولی در چارچوب زمانی کوچک که من در آن معامله می کنم، این طور فکر نمی کنم.
این بازارها به جای اینکه رونددار باشند، زمان بیشتری را در حالت خنثی یا حرکت بازار متلاطم سپری می کنند. البته وقتی روند به خود می گیرند ممکن است حرکات بزرگی انجام دهند.
پس بر اساس این دیدگاه من از بازار و چارچوب زمانی معاملاتی ام ، باید استراتژی خروجی داشته باشم که بر ظاهر شدن روند ها متکی نباشد. شاید در این حالت، هدفهای قیمتی از پیش تعیین شده استراتژی بهتری باشد.
ولی درمورد روانشناسی من چطور؟ باید برای ارضای آن چه کاری انجام دهم، و آیا آن با اهداف من و نگاه من به بازار منطبق است؟
اول اینکه، من از ضرر متنفرم، ولی بیشتر از آن از ضرر های غیر ضروری متنفرم. پس با هر ضرری که سیستم به من بگوید از بازار خارج می شوم تا مطمئن باشم که ضرر بیشتر از میزان ضروری آن نخواهد شد. در هیچ شرایطی اجازه نخواهم داد که بی نظمی باعث شود که ضرر بزرگتر از حد ضرر از پیش تعیین شده مان شود. پس به استراتژی خروج مشخص و واضحی نیاز دارم، و تمرکز کامل در یک معامله تا مطمئن شوم که ریسک در هر طرح معاملاتی را مدیریت کنم.
دوم اینکه، هیچ چیز برای من بدتر از این نیست که ببینم یک معامله در سود رفته به ضرر برود. خوشحال می شوم اگر این یک اصلاح باشد و من با سودی کوچک از آن خارج شوم. خوشحال می شوم اگر این یک اصلاح باشد و من سر به سر خارج شوم. ولی اگر در سود باشد و اصلاح کند و من اجازه دهم که به ضرر برود، من در کارم در مدیریت این معامله شکست خورده ام. بنابراین باید به دنبال انتقال سریع حد ضرر به نقطه سر به سر باشم.
و سوم اینکه، اگر چه دوست دارم همه حرکات بزرگ بازار را بگیرم، خیلی ناراحت نخواهم شد اگر همه حرکت را معامله نکنم. خوشحال خواهم بود اگر سودهای کوچک مستمر خارج از روند را در هر نقطه ورود با احتمال بالا بدست آورم.
هر سه این الزامات روانی همانطور که قبلا هم توضیح داده شد، با اهداف من و دید من از جهت بازار ، سازگار است. استراتژی که کنترل ریسک سخت گیرانه دارد، انتقال حد ضرر به نقطه سربه سر در آن سریع است و برداشت سود در اهداف قیمتی از پیش تعیین شده انجام می شود.
پس الزامات عمومی استراتژی خروجی را تعیین کردیم که اهداف ما، دید ما از بازار و نیازهای روانی مان را تامین کند. اکنون به جزئیات بیشتری از آن توجه می کنیم.
مدیریت حد ضرر اولیه
- 1- حد ضررهای اولیه باید تنگ، ولی فراتر از نویز باشند، در حالت ایده آل فراتر از سوینگ های بالا یا پایین و یا بالا یا پایین شمع ورودی، بسته به اینکه حرکت بازار چگونه است باشند. موقعیت حد ضرر باید طوری باشد که اگر معامله به آن نقطه برود یعنی آرایش معامله یا زمان بندی آن غلط بوده است، و من واقعا باید خارج از معامله باشم. اگر بازار جریان خوبی ندارد، و همپوشانی شمعها قابل توجه است، حدضرر ها را بدلیل نفوذ های کوچک در حد یک یا دو پیپ به حد ضرر، چند پیپ دورتر در نظر بگیرید.
- 2- ماهیت ورود های من بگونه ای است که، اگر معتبر باشند، به سرعت در جهت مورد نظرم حرکت خواهند کرد.
- 3- بنابراین برای حداقل کردن اندازه متوسط ضرر ، می توانم قبل از ثابت شدن حدضرر با توجه به قوانین حرکت قیمت و یا قوانین زمانی زیر از معامله خارج شوم:
الف- اگر حرکت قیمت نشان دهد که آرایش معامله دیگر معتبر نیست، قبل از حد ضرر از معامله خارج خواهم شد. این شامل هر نشانه ای از کند شدن قابل توجه قیمت، یا کاهش مومنتوم، یا نشانه هایی از برگشت قیمت است. اگر قیمت یک آرایش ورود دیگر را نشان دهد، من همیشه قادر خواهم بود که دوباره وارد شوم، ولی بهتر است که بیرون از بازار منتظر یک ورود مجدد معتبر باشم، به جای اینکه فقط امید داشته باشم که معامله جاری کار کند.
ب- در هرمرحله که نسبت به اعتبار سیگنال ورودم شک کردم از بازار خارج می شوم و دوباره برآورد می کنم، به جای اینکه منتظر باشم که حد ضرر فعال شود یا به هدف برسد.
ج- بعد از هر دوره زمانی معقولی که طی شود (سه شمع، اما انعطاف پذیر بسته به حرکت قیمت) و قیمت در آن به موقعیت سوددهی نرسد، من خروج یا تنگ کردن حد ضرر در صورتی که حرکت قیمت اجازه بدهد را در پیش می گیرم.
د- با معاملات برخلاف روند بسیار سخت گیرانه تر و با در نظر گرفتن خروج زود هنگام رفتار می کنم.
مدیریت خروج فعال
- 1- انتقال سریع حد ضرر به نقطه سر به سر به محض اینکه قیمت کاهشی را در مومنتوم نشان بدهد. اگر قیمت به آرامی به سمت سوددهی حرکت کند، در صورتی که قیمت اجازه تنگ کردن حد ضرر را به نقطه سر به سر را بدهد برای این کار اقدام کنید. هر دو این کارها ممکن است قبل از حرکت قیمت در جهت مورد انتظار باعث فعال شدن حد ضرر در یک اصلاح شود. اشکالی ندارد، آن را می پذیرم. وقتی از بازار خارج شده باشم می توانم آرایش ورود را مجددا بیطرفانه بررسی کنم، و اگر کارآمد باشد مجددا وارد شوم. و اگر دوباره وارد نشدم و قیمت بدون من به راه افتاد، برایم اهمیتی ندارد. من این موقعیت را از دست دادم ولی بیرون آمدن کار درستی بود. اصلاح می توانست در خلاف جهت ادامه پیدا کند و حد ضرر مرا با ضرر بیشتری فعال کند . من ریسکم را حداقل کردم. من خوب معامله گری کردم.
چند قسمتی ها :
- 1- برای درآمد مستمری که الزاماتش را ذکر کردیم، استراتژی خروج اولیه من هدفهای قیمتی از پیش تعیین شده خواهد بود . در هر قسمت از معاملات چند قسمتی انعطاف بیشتری از خود نشان خواهیم داد.
- 2- قسمت اول همیشه با یک سطح برداشت سود کار خواهد کرد. موقعیت هدف بسته به برآورد من از حرکت قیمت انعطاف پذیر است، ولی معمولا سطح حمایت یا مقاومت بعدی اصلی یا جزئی خواهد بود.
- 3- قسمت دوم دو حالت زیر را خواهد داشت:
الف- در یک بازار روند دار آرام، این قسمت با یک حد ضرر تعقیبی مدیریت می شود، که فراتر از سویینگ آموزش استراتژی قفل کردن معاملات بالا یا پایین قرار داده می شود. ممکن است با توجه به حد ضرر در حرکت قیمت چارچوب زمانی کوچکتر در حرکتی قوسی یا ناگهانی تنگتر شود تا قسمتی از آن سود اضافی را قفل یا تضمین کند.
ب- در یک بازار خنثی یا یک بازار متلاطم (چه رونددار باشد چه نباشد)، قسمت دوم با یک سطح هدف که معمولا سطح حمایت یا مقاومت بعدی است خارج می شود. فرض کنید بازار در 70% اوقات روند دار نیست. به این ترتیب این روش خروج پیش فرض خواهد بود. تعقیب حد ضرر تنها در صورتی که بازار بطور واضح در حالت آرام باشد استفاده می شود.
- 4- اگر قیمت قبل از رسیدن به هر یک از اهداف از حرکت ایستاد، قسمت اول می تواند در هر صورت خارج شود. به قسمت دوم باید فرصت بیشتری برای رسیدن به هدف داد یا در نقطه سر به سر خارج شد، یا اگر فکر کردیم که برتری از بین رفته است خارج شویم.
اخبار یا اعلام های اقتصادی
- قبل از هر خبر یا اعلام اقتصادی که انتظار ایجاد نوسان هست، می توانیم از بازار خارج شویم یا اگر در سود خوبی هستیم حد ضرر ها را تنگ کنیم. اگر احتمال حداکثر نوسان وجود دارد (به عنوان مثال در طی اعلامهای پرداخت غیرکشاورزی ماهانه NFPیا هر تصمیم نرخ مورد توجه)، پس هدف قسمت دوم از بازار از بین خواهد رفت.
در واقع همین طور است، خیلی ساده است ولی انعطاف لازم برای موارد احتیاطی تغییرات بر پایه درک من از جریان بازار را دارد.
برخی از موارد رفع مسوولیت که در مقاله دیگر ذکر کرده بودم را تکرار می کنم. این استراتژی خروج ساده من، برای خودم به طور موثری مفید بوده است . این الزاما مفیدترین یا سودده ترین روش نیست. در واقع آزمایشهای من نتایج بهتری از معاملات قسمت دوم نشان داد، به هر حال، این برای روانشناسی من که نیازمند سودهای منظم هر چند کوچک است، بهینه شده است. من آن را دوست دارم، برای من کار می کند. هیچ تضمینی نیست که برای روش معامله گری شما مناسب یا در واقع سودده باشد. به هر حال ، هر چند قسمتی که می خواهید بگیرید و ببینید که آیا با استراتژی شما سازگار است. عبارت کلیدی ” امتحان کردن” است. قبل از اینکه هر چیزی را به صورت زنده به کار بگیرید امتحان کنید.
انواع متعددی از روشهای چند قسمتی وجود دارد، روش را آنقدر تطبیق دهید که مناسب شود. و خود را محدود به خروج چند قسمتی هم نکنید. چرا ورود چند قسمتی که هر قسمت در قیمت متفاوتی باشد را امتحان نمی کنید؟
توصیه های حرفه ای ها
امیدوارم ارزش آن را درک کنید. می خواهم در پایان با به اشتراک گذاشتن دو نقل قول از کتاب ها یا وب سایتهای چهار معامله گر بزرگی که در شکل دادن به باور های من در باره مدیریت معامله و خروجها کمک شایانی کردند سپاسگزاری کنم.
لاری ویلیامز در “رازهای بلند مدت تا معاملات کوتاه مدت”:
- بر اساس تحقیقاتم و آزمایشاتم سیستم باوری قدرتمند و سوددهی ساختم: باور دارم که معامله آموزش استراتژی قفل کردن معاملات ای که اکنون در آن هستم یک بازنده خواهد بود … یک باخت بزرگ در آن هست.
- هر ضرر بزرگی که در معامله گری کردم ( و بیشتر از حد مجاز سهم گرفتم) از این باور ناشی شده بود که معامله جاری ام یک برنده بزرگ است، پس قوانین بازی را رعایت نکردم. سیستم باورم را به این صورت تطبیق دادم ، که این معامله به احتمال زیاد یک بازنده خواهد بود و باید مطمئن باشی که مانند سد از خودت حفاظت می کنی.
از مقاله خوب مایک رید در وب سایت و از کتاب خوب “طمع را بخوانید”:
دیدگاه شما