تعریف بازار و انواع مختلف بازارها

چهار مرحله‌ی مختلف چرخه‌های قیمتی

آموزش حسابداری حقوق و مزایا

حسابداری حقوق و مزایا در دانشگاه های علوم پزشکی و سایر ادارات دولتی

طبقه بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی بر پايه معیارهای متفاوتی قابل طبقه‌بندی هستند:

طبقه‌بندي بر اساس نوع دارايي

طبقه‌بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

طبقه بندي بر اساس سررسيد تعهدات مالي

بر اساس نوع دارايي، مي‌توان بازار اوراق بهادار را به دسته‌هاي زير تقسيم‌بندي كرد:

الف- بازار سهام در این بازار، سهام شرکت‌ها که نشانگر مالکیت دارنده آن در شرکت است، دادوستد می‌شود.

ب - بازار اوراق بدهی بازاری است که در آن ابزارهای با درآمد ثابت(اوراق قرضه) دادوستد می‌شوند.

ج - بازار ابزارهاي مشتق بازاري است براي معاملات ابزارهايي مبتني بر دارايي‌هاي مالي يا فيزيكي كه از آن جمله مي توان به اختيار معامله و قرارداد آتي اشاره كرد.

طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار:

بازار دست اول (اولیه) شرکت‌ها، مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، به‌دست می‌آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می‌شود. به عبارت دیگر در بازار دست اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

بازار دست دوم (ثانویه) پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن ‌که این اوراق بتوانند مورد دادوستد قرار گیرند، به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می‌شود. در این بازار، اوراق قابلیت دادوستد پيدا مي‌كنند. وجود بازار دست دوم، صرفاً به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش ‌دهد، ضمن این‌که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرض‌گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده، به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند.

دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می‌شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل دادوستد در آن بازار، قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می‌شود و در نتیجه ضربه‌های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه‌گذار خواهد داشت.

طبقه بندي بر اساس سررسید تعهدات مالی:

بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.

ب ) بازار سرمایه

برپایه طبقه‌بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی‌ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس‌اندازی و تأمین نیازهای سرمایه‌گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است.

مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

چرخه بازار؛ هر آنچه که باید درباره فازهای بازار بدانید

از تغییر فصول تا مراحل مختلف زندگی، انواعی از چرخه‌ها (Cycles) در اطراف ما وجود دارد. این چرخه‌ها در هر جزء خود اغلب تحت تأثیر عوامل بی‌شماری قرار دارند. بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و هر چرخه بر حرکات قیمت در بازار تأثیر می‌گذارد. درک چگونگی عملکرد این حرکات می‌تواند به معامله‌گر برای شناسایی فرصت‌های جدید در معاملات و کاهش ریسک کمک کند.

در ادامه، با کمک مقالاتی از وب‌سایت‌های گاپی‌تریدرز و تریدبرینز، با چهار مرحله‌ی اصلی چرخه‌ قیمت در بازار ارزهای دیجیتال و به طور عمومی بازارهای مالی آشنا خواهید شد.

انواع مراحل چرخه‌ی قیمت در بازار

حرکات قیمت در بازار غالباً تصادفی و پیچیده به نظر می‌رسد. ممکن است قیمت در روزهای معینی بالا رود یا کاهش پیدا کند. برای یک فرد تازه وارد، این حرکات اغلب گیج‌کننده هستند و ممکن است شبیه به قمار به نظر برسند.

واقعیت این است که چرخه‌های قیمت به روش‌های مشابه حرکت کرده و مراحلی یکسان را طی می‌کنند. هنگامی که یک سرمایه‌گذار این مراحل را درک کند، دیگر بازارها چندان تصادفی به نظر نخواهند رسید. معامله‌گر می‌تواند هر مرحله را تشخیص دهد و سبک معاملاتی خود را بر این اساس تغییر دهد. چهار مرحله‌ی چرخه‌ی قیمت را به طور شماتیک در نمودار زیر مشاهده می‌کنید.

چهار مرحله‌ی مختلف چرخه‌های قیمتی

فاز انباشت

این مرحله از چرخه می‌تواند برای یک دارایی مشخص یا کلیت بازارها شکل بگیرد. همان‌طور که از نام این مرحله پیداست، از روند مشخصی برخوردار نیست و به صورت دوره‌ای از تراکم و انباشتگی قیمت در نمودار نمایان است. هنگامی که معامله‌گران شروع به انباشت دارایی‌های خود می‌کنند، قیمت در یک محدوده‌ و بین دو سطح شروع به نوسان می‌کند. این جابه‌جایی مالکیت تا زمانی ادامه پیدا خواهد کرد که یکی از این دو سطح شکسته شود.

فاز انباشت از مراحل چرخه‌ی قیمت

فاز انباشت (Accumulation) همچنین به عنوان دوره‌ی پایه‌‌گذاری قیمت شناخته می‌شود؛ زیرا بعد از یک روند نزولی و قبل از صعود قرار دارد. با توجه به اینکه در این مرحله بازار روند خاصی را دنبال نمی‌کند، میانگین‌های متحرک در این دوره سیگنال معتبر صادر نخواهند کرد.

چگونه در این فاز معامله کنیم؟

مرحله‌ی انباشت ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد. بنابراین از این زمان برای مطالعه‌ی بازار و پیش‌بینی زمان مناسب برای ورود استفاده کنید. دامنه‌ی نوسانات قیمت در این دوره اندک است و به ویژه برای معامله‌گران روزانه سودآور نیست. بنابراین تا قبل از تأیید روند بازار، پیشنهاد نمی‌شود معاملات بزرگ انجام دهید. یک محرک بنیادی مانند افزایش ارزش بازار یا حجم معاملات، می‌تواند قیمت را از این مرحله خارج کند. با خروج قیمت از این فاز و شروع روند صعودی، شاهد رشد سقف و کف‌های قیمتی خواهیم بود.

فاز روند صعودی

همان‌طور که فاز انباشت با مقاومت قیمت در برابر تغییرات تعریف می‌شود، فاز صعودی با حرکت قیمت به بالای سطوح مقاومت شناسایی می‌شود. خروج از فاز انباشت منجر به ورود حجم بالایی از سرمایه می‌شود؛ زیرا معامله‌گرانی که در مرحله‌ی انباشت خارج از بازار بودند، به طرز تهاجمی شروع به خرید دارایی‌ها می‌کنند. با پیشرفت فاز صعودی، شاهد شکل گرفتن روند در قیمت‌ها هستیم. با آغاز سرمایه‌گذاری معامله‌گران جدید، حرکات قیمت افراد بیشتری را به بازار جلب می‌کند. در نهایت، این عوامل موجب شکل‌گیری روند صعودی در قیمت و قدرت گرفتن آن خواهد شد تا زمانی که قیمت وارد فاز بعدی شود.

چگونه در این فاز معامله کنیم؟

این فاز بهترین زمان برای درآمدزایی یک معامله‌گر است. حرکت و مومنتوم‌ (تکانه یا اندازه حرکت) زیادی وجود دارد که برای معامله‌گران موقعیت‌های مناسبی فراهم می‌کند. به هر نزول قیمت در این دوره به دید اصلاح و فرصتی برای خریداری دارایی یا سهام نگاه می‌شود. با افزایش قيمت‌، دارايی‌‌ دوباره خریداری می‌شود و بازار بار ديگر روند صعودی پيش می‌گيرد. با پیشرفت قيمت در این مرحله، نوسانات موجود در بازار به تدریج کاهش می‌یابد.

فاز توزیع

این مرحله به عنوان مرحله‌ی بازگشت قیمت نیز شناخته می‌شود. معامله‌گرانی که در مرحله‌ی انباشت، دارایی موردنظر را خریداری کرده‌اند، در این فاز شروع به خروج از بازار می‌کنند. از ویژگی‌های بارز این مرحله، افزایش حجم معاملات است. نکته اینجاست که در این فاز، تقاضا از عرضه فراتر نخواهد رفت و با افزایش حجم، قیمت افزایش پیدا نخواهد کرد. معمولاً اصلاحات قیمت در فاز توزیع (Distribution) رخ می‌دهند؛ اما باعث تغییر روند بازار به سمت پایین نخواهند شد.

فاز انباشت از مراحل چرخه‌ی قیمت

چگونه در این فاز معامله کنیم؟

در آغاز این مرحله به علت خروج سرمایه‌گذاران از بازار، نوسانات زیادی وجود دارد. این فاز فرصت مناسبی برای آغاز موقعیت‌های فروش (Short) فراهم می‌کند. قیمت در این مرحله به سرعت به سطوح حمایت و مقاومت واکنش نشان ‌می‌دهد. فاز توزیع از طریق الگوهای مشخص نموداری مانند سر و شانه، سقف دوقلو، مثلث و انواع دیگر مشخص می شود. با پیشروی در این فاز، قیمت نوسانات خود را از دست می‌دهد و درون یک محدوده شروع به حرکت خواهد کرد.

فاز روند نزولی

این فاز آخرین مرحله از چرخه‌ی قیمت است که برای سرمایه‌گذاران بازارهای یک طرفه، خسته‌کننده و نامطلوب به شمار می‌آيد. از طرف دیگر، معامله‌گرانی که در طول مرحله‌‌ی توزیع اقدام به خريد دارايی كرده‌اند، با عجله سعی در فروش یا بستن موقعیت‌های خرید ضررده‌ خود دارند. از آنجا که در این فاز خریداران معدودی در بازار حضور دارند، فقدان تقاضا قیمت دارایی را به پایین می‌کشد. با شروع تلاش قیمت برای ساختن کف‌های متوالی و بالاتر، بازار دوباره به مرحله‌ی انباشت خواهد رسید.

فاز انباشت از مراحل چرخه‌ی قیمت

چگونه در این فاز معامله کنیم؟

در این مرحله، قیمت دارایی معمولاً بیش‌تر از حد انتظار ریزش خواهد کرد. بنابراین، سعی در گرفتن چاقوی در حال سقوط نکنید؛ چون در نهایت دستتان را خواهید برید. البته که در بازارهای دو طرفه از ریزش قیمت هم می‌توان سود کرد. در هر حال با استفاده از راهبردها و استراتژی‌های مناسب، در انتهای این فاز فرصتی مناسب برای خریداران فراهم خواهد شد.

تفاوت فازهای انباشت، توزیع و تحکیم

همان‌طور که اشاره شد، در تحلیل چرخه‌های بازار به صورت کلاسیک، مراحل انباشت تعریف بازار و انواع مختلف بازارها و توزیع بررسی می‌شوند. گفتیم که مرحله‌ی انباشت، زمان ورود خریداران به بازار است. آنها دارایی‌های در حال سقوط را به اختیار خود درمی‌آورند یا به اصطلاح جمع‌آوری و انباشت می‌کنند؛ چرا که معتقدند این روند به زودی تغییر خواهد کرد. فاز انباشت نشان‌دهنده‌ی خرید دارایی یا سهام از سهام‌دارانی است که ایمان خود را به دارایی یا سهمی که در فاز نزولی است، از دست داده‌اند.

فاز توزیع، هنگام فروش دارایی‌های جمع‌آوری‌شده در فاز انباشت اتفاق می‌افتد. با افزایش قیمت‌ها، سهام‌داران دارایی خود را برای فروش ارائه می‌کنند. هرچه تعداد سهام بیشتری عرضه شود، ادامه‌ی روند افزایش قیمت دشوارتر خواهد شد. این فاز، پایان روند صعودی را نشان می‌دهد.

در کنار این دو مرحله، فاز تحکیم یا تثبیت (تعریف بازار و انواع مختلف بازارها Consolidation) زمانی اتفاق می‌افتد که روند نزولی قیمت کُند می‌شود. قیمت در نزدیکی یک سطحِ به‌خصوص شروع به نوسان می‌کند و شناور می‌ماند. این دوره خود را به شکل خوشه‌ای باریک از نوسانات در قیمت نشان می‌دهد. قیمت در این فاز جهش‌ها و اصلاحات کوچکی دارد و حرکات آن به صورت عرضی است.

تحکیم در روند نزولی نشانه‌ای مبنی بر شکل گرفتن فاز انباشت است. در روند صعودی نیز، تحکیم به شکل یک نوار قیمتی در نمودار پدیدار می‌شود. در واقع در روند صعودی به این فاز تحکیم قیمت گفته نمی‌شود؛ اما دارای ویژگی‌های مشابه است. قیمت در نهایت حرکت خود را در روند صعودی متوقف کرده و در عرض نوسان می‌کند. این نشانه‌ای از شکل‌گیری فاز توزیع است.

جمع‌بندی

شناخت هر یک از مراحل چرخه‌ی قیمت، برای تصمیم گیری در مورد خرید و فروش دارایی امری ضروری است. یک روش مناسب برای بررسی این مراحل، مطالعه‌ی روند گذشته نمودار دارایی‌ها است. همچنین بررسی رفتار اندیکاتورها در هر فاز کمک شایانی به درک بهتر بازار خواهد کرد.

فاز انباشت، اولین مرحله از چرخه قیمتی است، فازی که در آن قیمت در یک محدوده نوسان می‌کند. در این فاز باید منتظر ماند تا روند صعودی شروع شود.

سپس قیمت وارد روند صعودی می‌شود،‌ این فاز بهترین زمان برای خرید دارایی یا سهام است. سپس وارد فاز توزیع خواهیم شد که بهترین زمان برای گرفتن موقعیت شورت در بازارهای دوطرفه است.

فاز نزولی، آخرین مرحله از چرخه قیمت در بازار است. نقطه پایانی فاز نزولی بهترین زمان برای ورود مجدد به موقعیت‌های خرید است.

در آخر این نکته را به یاد داشته باشید که معامله در بازارهای مالی وابسته به ارزیابی احتمالات است نه تعیین قطعیات.

تعریف بازار و انواع مختلف بازارها

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / بررسی و معرفی انواع بازار بورس در ایران

بررسی و معرفی انواع بازار بورس در ایران

در این مطلب قصد داریم شما را با انواع بازار بورس در ایران که شامل بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ،بورس کالا و بورس انرژی می شود، آشنا کنیم.

بسیاری از افراد درک روشنی از بازار بورس ندارند و نمی دانند که بورس چیست؟ در واقع بورس به بازاری گفته می شود که در آن به خرید و فروش سهام یا هر نوع اوراق بهادار یا کالا پرداخته می شود.

انواع بازار بورس در ایران

بازار بورس ایران از نظر ماهیت به ۴ دسته زیر تقسیم می شوند.

1. بورس اوراق بهادار تهران
2. فرابورس
3. بورس کالا
4. بورس انرژی

بورس اوراق بهادار تهران

یکی از انواع بازار بورس در ایران بورس اوراق بهادار تهران می باشد. بورس اوراق بهادار تهران بازار رسمی، متشکل و خودانتظام در بازار سرمایه ایران است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود و تعیین قیمت سهام در بورس، بر اساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.

در سال ۱۳۴۵ قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه شد. لایحه تشکیل بورس اوراق بهادار تهران در اردیبهشت ۱۳۴۵ در مجلس شورای ملی تصویب شد و در پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، بورس تهران، با ورود سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس آغاز به کار کرد.

از مهم‌ترین مزایای پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

1. سهولت در تأمین مالی از طریق انتشار سهام و سایر اوراق بهادار (اوراق قرضه)
2. کاهش ریسک نقدینگی
3. برخورداری از معافیت مالیاتی
4. تعیین ارزش سهام شرکت
5. سهولت در تغییر ترکیب سهامداری و انتقال مالکیت
6. افزایش اعتبار داخلی و بین‌المللی
7. سهولت در استفاده از تسهیلات بانکی و یا سایر ابزارهای تأمین مالی
8. ارائه معیارهای جدید برای ارزیابی عملکرد مدیریت شرکت
9. افزایش توان رقابتی و سهم از بازار

بازار فرابورس

یکی دیگر از انواع بازار بورس در ایران، بازار فرابورس می باشد که به بازار اول و دوم و پایه (الف ٬ ب و ج) و بازار سوم تقسیم می شود. فرابورس ایران بازاری می باشد که سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

در کشور های تراز اول جهان بازار فرابورس برای معاملات سهام شرکت هایی است که دارای عدم شفافیت مناسب و کافی، سودآوری نامناسب و… است که معاملات آن طبق توافق خریدار و فروشنده انجام می شود شرکت های بازار بر اساس ریسک سرمایه گذاری ٬ شفاف بودن صورت های مالی و میزان بدهی و… در یکی از بازار های الف ٬ ب و ج قرار می گیرند.

فرابورس ایران با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف، تمهیدات و بسترسازی لازم را در زمینه انتشار سریع و عادلانه اطلاعات با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار انجام داده تا صاحبان سرمایه با آگاهی و شناخت بیشتر در خصوص انواع اوراق بهادار، درجات ریسک و سایر شاخصه‌های مهم، به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذیرفته‌شده در این بازار اقدام کنند.

«دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل ‌و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران (شرکت سهامی عام)» مصوب ۱۳۸۸ فعالیت این رکن بازار سرمایه را در قالب چند بازار مجزا به نام‌های بازار اول، دوم، سوم، پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط و بازار مشتقه بیان کرده است.

در حال حاضر این بازارها به لحاظ طی کردن فرایند پذیرش باهم متفاوت هستند و پذیرش سهام شرکت‌های سهامی عام صرفاً در بازارهای اول و دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، باید تقاضای پذیرش خود را دریکی از این بازارها به فرابورس ارائه کند.

برخی از مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس عبارت‌اند از:

1. تأمین مالی آسان و ارزان
2. افزایش نقد شوندگی سهام
3. بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس
4. نقل‌وانتقال سهام به‌صورت آسان- سریع و کم‌هزینه
5. شفافیت و اعتبار قیمت سهام به‌واسطه مبادله در فرابورس
6. اطلاع‌رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه
7. بهره‌گیری از امکان وثیقه گذاری سهام و اخذ ساده‌تر تسهیلات بانکی
8. معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از قشرها جامعه و افزایش اعتبار شرکت

تجزیه و تحلیل بازار الف ،ب ، ج

بازار پایه ج پایین ترین سطح شرکت های فرابورس می باشد که طبق معیارهای تعریف شده شرکت فرابورس دسته بندی شده اند. سهم های این بازار بدون دامنه نوسان معامله می شوند.

سرمایه گذاری در سهم های بازار ج توصیه نمی شود مگر برای افرادی که رانت دارند چون سفته بازی در بازار ج زیاد است و برای افرادی که رانت ندارند این بازار بسیار پر ریسک است.

بازار ب دارای دامنه نوسان ۱۰ درصدی می باشد. بازار ب نسبت به ج از شرایط بهتری برخوردار است ولی با این وجود باز هم پیشنهاد می دهیم در این بازار هم اگر رانت و تجربه کافی ندارید معامله نکنید.

بازار الف که بیشتر سهم ها در این بازار هستند و بیشتر معامله گران در این بازار فعال اند. در بازار الف دامنه نوسان ۵ درصد است و در این بازار سفته بازی به مراتب بسیار کمتر است و می توان با اعتماد بالایی در این بازار سهام خرید و فروش کرد.

در کل به معامله گرانی که رانت و یا تجربه کافی ندارند پیشنهاد می دهیم در بازار پایه ب و ج به هیچ عنوان معامله نکنند. بازار الف بسیار شفاف و برای معامله گری امن می باشد.

در فرابورس موارد دیگر مالی نیز معامله می شود که به عنوان بازار های نوین مالی و بازار های مشتقه مالی عنوان می شوند مانند اوراق با درآمد ثابت ،تسهیلات مسکن و ….

معاملات بازارهای فرابورس دامنه نوسان های متفاوتی دارند. شرکت فرابورس نیز همانند بورس بصورت سهامی قابل خرید و فروش است و با نماد فرابورس در بازار معامله می شود. سود این شرکت از کارمزد معاملات زیر نظر فرابورس حاصل می شود.

بازار بورس کالا

سومین نوع از انواع بازار بورس در ایران بورس کالا می باشد. بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان این بازار، به خریداران عرضه می‌شود.

سهام شرکت بورس کالا نیز با نماد معاملاتی کالا در بازار قابل خرید و فروش است و درآمد آن حاصل از کارمزد معاملات کالایی تحت نظر این شرکت است.

معاملات در این بازار بصورت نقد،نسیه و سلف برای انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می شود و به بازار های فیزیکی،فرعی،مشتقه و مالی تقسیم می شود که هرکدام نیز بخش های متفاوتی دارند تا کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را در خود جای دهند.

سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریورماه سال۸۲ به‌عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس‌ ازآن نیز سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی در شهریورماه سال ۸۳ شروع به فعالیت کرد. شرکت بورس کالای ایران نیز به‌موجب ماده ۵۸ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک شرکت جدید و کاملاً مستقل از سازمان‌های کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، پس از پذیره‌نویسی در چهار گروه سهامداری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرد.

بدین ترتیب، هم‌اکنون بورس کالای ایران باتجربه‌ای بیش از ۱۰ سال، به دادوستد انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه ازجمله قراردادهای آتی مشغول است.

انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت‌اند از :

قراردادی است که بر اساس آن، تعریف بازار و انواع مختلف بازارها پرداخت‌ بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای انجام می‌شود.

قراردادی است که بر اساس آن، کالا باقیمت معین درزمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می شود.

قراردادی است که بر اساس آن، کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می شود.

قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الآن تعیین می‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به‌صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به‌عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند.

قراردادی است که بر اساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند.

خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری‌شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد موضوع مواد ۲ و ۳ دستورالعمل اجرایی معاملات سلف استاندارد، به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به‌اختصار قرارداد سلف استاندارد نامیده می‌شود.

قرارداد اختیار معامله قراردادی است که در آن‌یک طرف، اختیار(حق) خرید و یا فروش کالایی را از طرف دیگر خریداری می‌کند. قرارداد اختیار معامله به دو نوع کلی اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شود. در هرکدام از این دو نوع قرارداد، دو طرف خریدار و فروشنده با یکدیگر وارد معامله می‌شوند.

بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تائید بورس صادر می‌گردد.

بازار بورس انرژی

آخرین نوع از انواع بازار بورس در ایران بورس انرژی می باشد. بورس انرژی بازاری است که در آن حامل‌های انرژی با محصولات برق، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی، خریدوفروش می‌شود.

بورس انرژی با ۶ سال سن جوان ترین بازار بورس در ایران محسوب می شود. بورس انرژی بازاری است که در آن هر کالایی که پایه انرژی داشته باشد، قابلیت معامله دارد. بنابراین این بورس به‌نوعی دومین بازار کالای متشکل کشور نیز محسوب می‌شود.

دارایی‌های قابل معامله در این بازار هم شامل دارایی‌های فیزیکی و هم شامل دارایی‌های مالی از قبیل ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی خواهد بود. بنابراین امکان معامله نفت، گاز، بنزین، نفت کوره، برق و نیز ابزارهای مشتقه مبتنی بر آن‌ها (شامل اوراق سلف موازی) در این بازار وجود دارد.

این امر با توجه به ویژگی‌های کشور و برخورداری از منابع غنی انرژی اهمیت زیادی دارد خصوصاً آنکه یکی از کارکردهای مهم این بورس موضوع صادرات و فروش انرژی به کشورهای همسایه است که بحث کشف قیمت در آن اهمیت زیادی دارد.

سود این بورس نیز حاصل از کارمزد معاملات بخش های انرژی است و سهام آن برای اشخاص حقوقی و حقیقی قابل خرید و فروش است.

هدف از تهیه این مقاله بررسی انواع بازار بورس در ایران می باشد و علاوه بر مطالب و موارد ذکر شده این روز های اخباری مبنی بر روی کار آمدن بازاری جدید در بازار بورس ایران تحت انواع “بورس املاک” بگوش می رسد.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

انواع بازارهای مالی در ایران

شاید قبل از بهبود تکنولوژی و فضای مجازی، تعریف بازار محدود به وجود یک مکان فیزیکی بود. مکانی که در آن خریدار و فروشنده به مبادله می پرداختند. ولی امروزه تعریف بازار بسیار فراتر رفته و به مکانیزمی اطلاق می شود که در آن خریدار و فروشنده بتونن به معامله یک سری دارایی بپردازند. در همین راستا قصد آشنایی بیشتر با انواع بازارهای مالی در ایران را داریم. پس ابتدا مفاهیمی چون سیستم مالی و بازار مالی را تعریف کرده و سپس انواع بازارهای مالی در ایران را بر اساس معیارهای متفاوت معرفی می کنیم.

بازارهای مالی جزوی از سیستم مالی است. سیستم مالی که شامل بازارها، نهادهای مختلف مالی و ابزارهاست، به جابه جایی اشکال مختلف دارایی های مالی، دارایی های واقعی و ریسک های مالی از یک مالک به مالک دیگر و یا از یک زمان به زمان دیگر کمک می کند.

دارایی ها بر دو نوع اند : دارایی های فیزیکی (هم چون املاک و محصولات کشاورزی) و دارایی های مالی (مانند اوراق بهادار و سپرده ها و …). اگر در بازاری دارایی های مالی معامله شود به آن بازار، بازار مالی گویند.

بازارهای مالی در ایران بر پایه معیارهای متفاوتی هم چون نوع دارایی مالی قابل معامله در بازار، سررسید تعهدات تعریف بازار و انواع مختلف بازارها مالی و مرحله انتشار اوراق بهادار قابل طبقه بندی هستند.

انواع بازارهای مالی براساس نوع دارایی

اوراق بهادار اسناد مالی هستند که نشان دهنده حق دارنده سند بر قسمت معینی از جریانات نقدی ناشر است. بازارهای مالی در ایران بر اساس نوع دارایی بر سه نوع اند :

۱ – بازار سهام :

اگر در بازاری سهام شرکت ها که نشانگر مالکیت دارنده آن در شرکت است، داد و ستد شود آن بازار را بازار سهام گویند. بورس و فرابورس نمونه هایی از این بازار هستند.

۲ – بازار اوراق بدهی :

در این بازار ایزارهایی با درآمد ثابت هم چون اوراق قرضه داد و ستد می شود؛ که البته در حال حاضر اوراق قرضه به دلایل داشتن مشکلات شرعی در کشور ما وجود ندارد و اوراق مشارکت ورژن اسلامی آن است.

۳ – بازار قراردادهای مالی یا ابزارهای مشتقه :

قراردادهای مالی در اصل اسناد مالی هستند که نشان دهنده توافق برای انتقال یک دارایی مالی یا فیزیکی در آینده و به قیمت معین است. دلیل انتخاب واژه مشتقه برای این قراردادها، وابستگی ارزش آنها در هر لحظه به ارزش دارایی مورد معامله در آینده است. قراردادهای آتی، اختیار معامله و سواپ نمونه هایی از ابزارهای مشتقه هستند.

انواع بازارهای مالی در ایران بر اساس مرحله عرضه

اوراق بهادار بر اساس مرحله عرضه به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم می شود :

شرکت ها برای تامین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ زیادی دارند که در اکثر مواقع با واگذاری سهام شرکت خود، این مبالغ را بدست می آورند. این واگذاری سهام شرکت ها توسط ناشر در بازار اولیه صورت می گیرد. در واقع اوراق عرضه شده در این بازار، برای اولین بار منتشر شده و معامله بین ناشر و سرمایه گذار است.

بازار ثانویه

قابلیت نقد شوندگی در بازار از ویژگی های جالب اوراق بهادار است، لذا پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه نیاز به بازاری دیگر داریم تا این اوراق بهادار در آن دوباره معامله شود. این بازار همان بازار ثانویه است که در آن، معامله بین دو سرمایه گذار صورت می گیرد.

بازار ثانویه نیز بر اساس نوع سهام معامله شده در آن و محل مبادلات به صورت زیر تقسیم می شن :

۱ – بازار اول (معامله سهام شرکت های بورسی در بازار بورس)

۲ – بازار دوم (معامله سهام شرکت های غیربورسی در بازار فرابورس)

۳ – بازار سوم (معامله سهام شرکت های بورسی در بازار فرابورس)

۴ – بازار چهارم (معاملات خصوصی بین سرمایه گذاران نهادی و عادی از طریق شبکه الکترونیک)

انواع بازارهای مالی بر اساس سررسید تعهدات مالی

این بازار همانطور که از نامش پیداست، مکانی برای داد و ستد پول و دیگر دارایی های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسیدی کمتر از یکسال دارند. از پذیره بانکی بعنوان قدیمی ترین و گواهی سپرده بعنوان جوانترین ابزار این بازار می توان نام برد.

۲ – بازار سرمایه :

در این بازار، ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یکسال و بدون سررسید معامله می شود. این تعریف بازار و انواع مختلف بازارها بازار از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار بوده و بسیار گسترده تر از بازار پول است. گردآوری منابع پس انداز و تامین نیازهای سرمایه گذاری واحدهای تولیدی دراین بازار مالی صورت می گیرد. بازار بورس از لحاظ سررسید، نوعی بازار سرمایه است.

انواع بازارهای مالی بر اساس ساختار

بازار مبتنی بر قیمت (بازار چانه زنی، بازار سهمیه ای) : این بازار شامل شبکه ای از معامله گران (Dealer)است که از طریق آمادگی برای خرید و فروش اوراق بهادار با قیمت های مشخص، بازار تشکیل می دهند.

بازار مبتنی بر سفارش (بازار حراج) : این بازارها شامل فرآیند حراج ( یا مزایده ) در یک مکان فیزیکی هستند. در این بازارها کارگزاران(Broker) ، امور مربوط به سرمایه گذاران را انجام می دهند و تعریف بازار و انواع مختلف بازارها سعی می کنند بهترین قیمت را در معاملات کسب کنند.

انواع بازارهای مالی در ایران بر اساس نحوه پرداخت

سلام.کیوان هستم، کارشناسی ارشد ریاضیات مالی و علاقمند به مباحث سرمایه گذاری در اوراق بهادار و بورس می باشم..به نویسندگی و نوشتن علاقمند هستم و همیشه در پی یادگیری مطالب جدید . با نظرات خود بنده و تیم بلاگر نت نظر را دلگرمی دهید..

بازار کارا و کارایی بازار

محمد آزاد *
نقش اصلی بورس اوراق بهادار، جذب و هدایت پس‌اندازها و نقدینگی سرگردان و پراکنده در اقتصاد به سوی مسیرهای بهینه آن است، به گونه‌ای که منجر به تخصیص بهینه منابع کمیاب مالی شود. اما این مهم منوط به وجود کارایی بازارهای مالی است.

محمد آزاد *
نقش اصلی بورس اوراق بهادار، جذب و هدایت پس‌اندازها و نقدینگی سرگردان و پراکنده در اقتصاد به سوی مسیرهای بهینه آن است، به گونه‌ای که منجر به تخصیص بهینه منابع کمیاب مالی شود. اما این مهم منوط به وجود کارایی بازارهای مالی است.

اهمیت کارایی بازار
کارایی در بازارهای مالی به دلیل تامین اهداف اصلی زیر حائز اهمیت است:
1.تخصیص بهینه سرمایه‌ها
۲.افزایش سرعت نقدشوندگی
3.تعیین عادلانه قیمت اوراق بهادار
انواع کارایی بازار برای دستیابی به هر یک از اهداف فوق به صورت زیر تشریح می‌شود.
الف - کارایی تخصیصی
زمانی بازار از کارایی تخصیصی برخوردار است که بتواند به بهترین وجه سرمایه‌های موجود را در طرح‌ها و یا شرکت‌هایی که در اقتصاد کشور دارای مزیت نسبی (بیشترین بازدهی متناسب با ریسک) هستند، قرار دهد، بنابراین این امکان به‌خوبی فراهم می‌شود تا برای تولیدات یک کالای خاص، سرمایه مالی مورد نیاز از طریق فرآیندی با ریسک و خطرپذیری کمتر تامین شود که در این صورت جهت‌دهی بیشترین بخش سرمایه در بازار متوجه سود‌آورترین فعالیت‌ها خواهد شد و این جهت دهی به سمت سود‌آورترین فعالیت، در راستای مفهوم اصلی اقتصاد یعنی تخصیص بهینه سرمایه‌ها انجام می‌شود. الزامات دستیابی به کارایی تخصیصی عبارت است از:
1.ارتقای سلامت بازار
۲.ایجاد شرایط بازار رقابت (عدم وجود مانع برای ورود و خروج به بازار برای عموم)
3.برقراری آرامش و حفظ تعادل بازار سرمایه (به صورت نسبی)
ب- کارایی عملیاتی
بازارهایی که کارایی عملیاتی بیشتری دارند، از سرعت، دقت و تسهیل مبادلات بیشتری برخوردار هستند و هزینه انجام معاملات در پایین‌ترین سطح است. این نوع کارایی، منجر به افزایش سرعت نقد شوندگی دارایی‌ها (اوراق بهادار) خواهد شد. الزامات دستیابی به کارایی عملیاتی شامل موارد زیر است.
۱.راه‌اندازی بازارهای منطقه ای
2.تشکیل OTC
۳.تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری
4.کاهش هزینه‌های مربوط به انجام معاملات
۵.تنوع بخشیدن به ابزارهای مالی و سرمایه‌ای (پرکردن شکاف‌های بازار)
6.تنوع بخشیدن به نهادهای مالی و سرمایه ای
۷.استفاده از نرم‌ افزارهای جدید شبکه و سامانه معاملات
8.امکان انجام معاملات از طریق اینترنت
۹.افزایش ساعات کاری در صورت لزوم
10.افزایش واسطه‌های متخصص (تحلیل‌گران مالی، کارگزاران، بازارگردان‌ها و . )
ج- کارایی اطلاعاتی
منظور از کارایی اطلاعاتی این است که اطلاعات در اختیار همگان قرار می‌گیرد و کلیه اطلاعات مربوط به سرعت بر قیمت اوراق بهادار تاثیر خواهد گذاشت. کارایی اطلاعاتی که تحت عنوان فرضیه بازار کارا (EMH) نیز مطرح می‌شود بیش از دو نوع دیگر مورد توجه محققان بوده است. طبق فرضیه بازار کارا، تغییرات قیمت سهام، ناشی از اطلاعات موجود است. اقدامات لازم به منظور دستیابی به این نوع کارایی تعریف بازار و انواع مختلف بازارها به شرح زیر ارائه می‌شود.
۱.پوشش خدمات اطلاع رسانی در سطح ملی و بین‌المللی
2.شفاف سازی اطلاع رسانی
۳.انعکاس به موقع و سریع اطلاعات
4.استفاده بیشتر از رسانه‌های جمعی (راه‌اندازی شبکه تلویزیونی نظیر Bloomberg)، به ویژه برای کسانی که دسترسی به اینترنت ندارند.
۵.ارائه اطلاعات به فعالان بازار با حداقل هزینه
6.تهیه اطلاعات کافی برای بازار
۷.تقویت ظرفیت‌های نظارتی
اشکال مختلف کارایی اطلاعاتی در بازار
در بازار کارای اطلاعاتی کامل، قیمت‌های اوراق بهادار به شدت متاثر از اطلاعات موجود در بازار است و سرمایه‌گذاران نمی‌توانند بخاطر داشتن اطلاعات سود غیرعادی بدست آورند. در این بازار قیمت اوراق بهادار معادل ارزش ذاتی است. اگر برخی اطلاعات به‌طور کامل در قیمت سهام منعکس نشود، در آن صورت بازار از کارایی کامل برخوردار نیست.
در شکل ضعیف کارایی، برخی اطلاعات موجود مربوط به دوره‌های قبل بوده و تاثیر آنها در قیمت اوراق بهادار منعکس شده است. در بازار نیمه قوی، تمام اطلاعات شناخته شده و در دسترس، به سرعت بر قیمت‌ها تاثیر گذاشته است. این بازار در برگیرنده شکل ضعیف بازار کارا نیز هست. در شکل بازار قوی، قیمت سهام کاملا تحت‌تاثیر اطلاعات، اعم از اطلاعات عمومی و غیر عمومی است. در این بازار هیچ گروهی از سرمایه‌گذاران نمی‌توانند بیش از نرخ بازده عادی در یک برهه از زمان منتفع شوند. این بازار در برگیرنده شکل ضعیف و نیمه‌قوی نیز است.
در بازارهای کارا هر قدر شدت کارایی بیشتر شود، قیمت بازار اوراق بهادار به قیمت ذاتی (قیمت واقعی) آنها نزدیک‌تر خواهد شد. الگوهای واکنش بازار در برابر اطلاعات جدید به چهار دسته زیر تقسیم می‌شود که در شکل ۲ نیز ارائه شده است.
•واکنش سریع (اطلاعات پیش‌بینی شده و پیش از زمان اعلام)
•واکنش بازارهای کارا (همزمان با اعلام)
•واکنش به تاخیر افتاده (پس از زمان اعلام)
•برگشت و واکنش بیش از تعریف بازار و انواع مختلف بازارها حد (پس از زمان اعلام)
استنباط سرمایه‌گذاران از بازار کارا
در صورتی که بازار کارا باشد:
1.انتشار گزارش‌ تحلیل‌گران مالی سودمند نخواهد بود.
۲.اخبار مهم در بازار ‌ارزشی نخواهد داشت.
3.تحلیل‌ تکنیکال در شکل ضعیف کارایی ‌ارزشی نخواهد داشت.
۴.تحلیل بنیادی در شکل نیمه‌قوی کارایی ‌ارزشی نخواهد داشت.
5.برای مدیران پرتفوی فعال، بازده اندکی وجود خواهد داشت.
استنباط شرکت‌ ها از بازار کارا
در این بازار تصمیمات مهم مالی شرکت‌ها تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت:
۱.آیا شرکت‌ها بطور خودکار اقدام به انتشار به موقع اطلاعات خواهند کرد؟ آیا زمان‌بندی ارائه شده از سوی بازار در این خصوص، امری بیهوده است؟
2.واکنش بازار نسبت به انتشار اوراق بهادار مختلف چگونه خواهد بود؟ شرکت‌ها چگونه می‌توانند از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری در مورد انتشار اوراق بهادار جدید جهت افزایش وجوه استفاده کنند؟
۳.عدم کارایی در عملکرد شرکت‌ها چه پیامدی به دنبال خواهد داشت؟ آیا شرکت‌ها می‌توانند این ناکارآمدی‌ها را در تصمیمات مالی‌شان اظهار نکنند؟
4.آیا مدیران می‌توانند با استفاده از گزارش‌های خود، بازار را «فریب» دهند؟
استنباط مقررات‌گذاران از بازار کارا
مقررات‌گذاران، بازارهای کارا را به عنوان یک مدل اصولی و قانونمند تلقی می‌کنند. سازمان بین‌المللی کمیسیون بورس‌ها (IOSCO) در خصوص اهداف و اصول قانونمندی بورس‌ها بر موارد ذیل تاکید دارد:
۱.حمایت از سرمایه‌گذاران
2.اطمینان از کارایی، شفافیت و منصفانه بودن بازار
۳.کاهش ریسک سیستماتیک
این سازمان در بخش اصول مرتبط با ناشران بیان می‌کند: «ناشران باید به طور کامل، به موقع و دقیق نتایج مالی و سایر اطلاعات موثر بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران را افشا کنند، با همه دارندگان اوراق بهادار یک شرکت باید به گونه‌ای عادلانه و منصفانه رفتار شود و استانداردهای حسابداری و حسابرسی باید از لحاظ کیفیت در سطح بالا و قابل قبول بین‌المللی باشد».
شواهد
شواهد زیادی فرضیه بازار کارا را تایید می‌کنند و علت آن تحقیقات بسیاری است که در این زمینه صورت گرفته است. با این وجود شواهدی نیز وجود دارد که بر خلاف کارایی بازار هستند. برخی از این شواهد عبارتند از:
•نسبت P/E
• اثر ژانویه
•اثر شرکت‌های کوچک
•اثر تقویمی (اثر ساعات مختلف روز، روزهای هفته و روزهای تعطیل)
•بی‌ثباتی بیش از حد و قابلیت پیش‌بینی
•واکنش بیش از حد بازار
•مالکیت شخصی و خود همبستگی‌های موجود
•استراتژی‌های ارزش (اقدام به خرید سهامی که دارای قیمت پایین‌تر نسبت به قیمت‌های قبلی، ارزش دفتری دارایی‌ها و. هستند)
•استراتژی‌های آنی (تشکیل پرتفوی مشابه بر اساس نتایج قبلی)
•قیمت‌گذاری پایین‌تر در عرضه‌های اولیه و عدم اجرای آن در بلندمدت‌
•عدم تاثیر سریع اطلاعات بر قیمت‌ها در برخی موارد
*کارشناس ارشد حسابداری
دانشگاه علامه طباطبایی